کلیسای ارمنی

کِلیسای اَرمَنی Armenian Church
از کلیساهای مسیحیت، پاگرفته در قرن سوم میلادی در ارمنستان. رئیس آن ملقب به کاتولیکوس یا جاثَلیق و مقرّ او از دیرباز در اِچمیادزین، نزدیک ایروان، بود. تعداد پیروان این کلیسایِ قدیمی و مستقل ارمنی تقریباً 2 میلیون نفر است. در حدود 295م گرگوریوس منوّر (ح 257ـ 332م) نخستین جاثلیق کلیسای ارامنه شد، که همواره وجهه ای ملی داشته است. در این کلیسا آیین های مقدس هفتگانه (اسرار) اجرا می شود و غسل تعمید بلافاصله بعد از تأیید انجام می گیرد. در قرن 6م کلیسای ارمنی، شورای خالکدون را نپذیرفت و پذیرندگان آن را تکفیر کرد و با این کار از بقیة جهان مسیحی دوری گزید؛ تک سرشت باور شد، اما به سبب تعصب ملی حتی از تناول عشای ربانی با دیگر تک سرشت باوران خودداری کرد. کلیسای ارمنی همة ارامنه را دربر می گیرد و پیروان آن اعتقاداتشان را در سرتاسر جهان گسترش داده اند. این کلیسا بعد از کلیسای ارتدوکس بزرگ ترین کلیسای شرق است. جاثلیق با دو زیردست، بطریق ارمنی قسطنطنیه و بطریق بیت المقدس، کلیسای ارمنی را اداره می کند. اسقف ها از میان روحانیان بلندپایة عزب، ملقب به وارتاپادها، انتخاب می شوند. مراسم عبادی در کلیسای ارمنی، بیش از دیگر کلیساهای شرق، متأثر از فرهنگ لاتینی است.
18010700