کلید فهم قرآن کتابی است نوشته محمدحسن شریعت سنگلجی که در روش تفسیر قرآن نوشته شده است. این کتاب در سال ۱۳۲۲ خورشیدی توسط وی به رشته تحریر درآمده و شاید بتوان گفت نخستین تفسیر قرآن توسط آیات دیگر قرآن باشد که در اوائل سده اخیر نوشته شده است. روش تفسیر قرآن به قرآن را بعدها علامه طباطبایی در تفسیر مشهور خود المیزان فی تفسیر القرآن به کار گرفت. شریعت سنگلجی معتقد بود که قرآن فراتر از یک کتاب برای قرائت دینی و فردی است و مضامین دینی، فلسفی، اجتماعی، اخلاقی و حقوقی را در بر دارد. مطالب کتاب در ۲۷ بخش تنظیم شده و بخش هایی نیز به مصادر و حاشیه تعلق یافته است.
... [مشاهده متن کامل]
او در این کتاب تبیین می کند که هیچ کلمه ای در قرآن نیست که برای بشر قابل فهم نباشد. بطن قرآن هم نه به معنی تفاسیر تأویلی، بلکه منظور از آن هدف و مقصود قرآن است و بس. وی در این کتاب در برابر کسانی که قرآن را برای عموم مردم غیرقابل فهم میدانند ایستاده است.
نویسنده در ابتدا مفاهیم کلیدی از جمله: ظاهر و باطن، محکم و متشابه، تفسیر به رای جایز و ممنوع، ضروریات و ناسخ و منسوخ را که برای درک آیات قرآن ضروری است معرفی کرده و توضیح مختصری دربارهٔ هر یک ارائه می دهد؛ و در فصل های کتاب، به انواع سوگندهای قرآن و مفاهیم آن پرداخته و در مورد سُور و امثال قرآن توضیح می دهد. کتاب با بحث پیرامون شیوه های استدلال قرآن و ماهیت و کیفیت وحی ادامه می یابد. این کتاب جزء کتب نایاب و ممنوع چاپ در ایران است.
... [مشاهده متن کامل]
او در این کتاب تبیین می کند که هیچ کلمه ای در قرآن نیست که برای بشر قابل فهم نباشد. بطن قرآن هم نه به معنی تفاسیر تأویلی، بلکه منظور از آن هدف و مقصود قرآن است و بس. وی در این کتاب در برابر کسانی که قرآن را برای عموم مردم غیرقابل فهم میدانند ایستاده است.
نویسنده در ابتدا مفاهیم کلیدی از جمله: ظاهر و باطن، محکم و متشابه، تفسیر به رای جایز و ممنوع، ضروریات و ناسخ و منسوخ را که برای درک آیات قرآن ضروری است معرفی کرده و توضیح مختصری دربارهٔ هر یک ارائه می دهد؛ و در فصل های کتاب، به انواع سوگندهای قرآن و مفاهیم آن پرداخته و در مورد سُور و امثال قرآن توضیح می دهد. کتاب با بحث پیرامون شیوه های استدلال قرآن و ماهیت و کیفیت وحی ادامه می یابد. این کتاب جزء کتب نایاب و ممنوع چاپ در ایران است.