کلهر محمدرضا

کَلْهُر، محمدرضا (کرمانشاه ۱۲۴۵ق ـ تهران ۱۳۱۰ق)
کَلْهُر، محمدرضا
خوشنویس ایرانی. فرزند محمدرحیم بیک سردار، از ایل کلهر کردستان و از شاگردان میرزا محمد خوانساری، شاگرد آقا محمدمهدی تهرانی، در دورۀ ناصری بود. گرچه ناصرالدین شاه به او توجه نشان می داد، به سبب مناعت طبع اش خود را وابستۀ شاه نمی کرد؛ و فقط یک بار به شوق زیارت با ناصرالدین شاه به مشهد رفت. به شیوۀ میرعماد می نوشت و برای دیدن سرمشق های او به اصفهان سفر کرد و از روی کتیبۀ معروف میرعماد در تکیۀ میرفندرسکی مشق کرد. در نستعلیق و شکسته نستعلیق سرآمد دوران بود. به لحاظ ترکیب بندی، تحولی در شیوۀ استادان پیشین پدید آورد و چون کلفت نویسی می کرد و با قلم پیوسته می نوشت و مرکب را یکنواخت به کار می برد، خطوط او برای چاپ سنگی بسیار مناسب بود. بیشتر مشق های خود را چون مناسب نمی دید ازبین می برد و، همین علت قلت آثار برجای مانده از اوست و آنچه باقی مانده رقم ندارد. برخی از شاگردان او عبارت اند از مرتضی نجم آبادی، حاج مهدی اصطبل مازندرانی، و میرزا زین العابدین شریفی قزوینی (ملک الخطاطین). از جمله آثار اوست: کتاب فیض الدموع که در کتابخانۀ موزۀ گلستان محفوظ است و نیز شماره هایی از روزنامۀ شرف،نصایح الملوک و قسمتی از سفرنامۀ کربلای ناصرالدین شاه ومخزن الانشا مشتمل بر خطوط نستعلیق و شکسته که به چاپ رسیده است.