کلروپلاست

سبزدیسه یا کلروپلاست ( به انگلیسی: chloroplast ) پلاست هایی دارای کلروفیل ( سبزینه ) اند که در سیتوپلاسم سلول های گیاهی یافت می شوند. کلروپلاست ها به امواج مختلف طیف مرئی حساس اند و با استفاده از سبزینهٔ خود انرژی فوتونها را به مولکولهای شیمیایی تبدیل می کنند. شمار کلروپلاست ها به طور ژنتیکی معین است. همچنین کلروپلاست از واحدهایی به نام گرانوم ساخته شده است که انرژی خورشید را به دام می اندازد و خود این گرانوم ها نیز از واحدهایی به نام تیلاکوئید تشکیل شده اند. درون کلروپلاست مایعی سیال به نام استروما ( بستره ) تشکیل شده است. در واقع کار اصلی کلروپلاست فوتوسنتز است ( فوتوسنتز فرایندی است که با جذب دی اکسید کربن و انرژی خورشید، آن را به صورت مواد غذایی یا قندها تبدیل می کند ) . کلروپلاست دارای دو غشا است که عبارتند از:
• غشای درونی
• غشای بیرونی که این دو غشا فضای درون کلروپلاست رو به سه بخش تقسیم می کنند که عبارت اند از:
الف - فضای بین غشا داخلی و خارجی
ب - فضای درون غشای درونی ( استروما ) که گرانوم ها ( شامل تیلاکوئیدها ) در ان قرار دارد.
پ - فضای درون تیلاکوئیدها.
همچنین درون کلروپلاست DNA حلقوی و کلروفیل ( a, b ) و کاروتنوئید که از اجزای مهم کلروپلاست است وجود دارد که به نام دی ان ای کلروپلاستی شناخته شده است.

کُلُروپلاسْت (chloroplast)
کُلُروپلاسْت
ساختار (اندامک) درون یاختۀ گیاهی، حاوی رنگیزه سبز کلروفیل. در اغلب یاخته های گیاهان سبزی که دربرابر نور قرار دارند، به تعداد فراوان یافت می شود. این اندامک معمولاً به شکل دیسک پهن و حاوی غشایی مضاعف است که استروما را، که بستری شبه ژله است، می پوشاند. درون استروما مجموعه ای از حفره های پر از مایع یا حبابچه هاست که فتوسنتز در آن صورت می گیرد. در این جا از آب و دی اکسید کربن گلوکز تشکیل و در فرآیند زندگی گیاه مصرف می شود. کلروفیل انرژی نورانی را جذب می کنند تا انرژی لازم برای تهیۀ گلوکز را تأمین کند. گلوکز ممکن است به نشاسته تبدیل و ذخیره شود. نشاسته در مراحل بعد برای تأمین انرژی لازم برای گیاه مجدداً به گلوکز تبدیل شود. تصور بر این است که کلروپلاست ها در ابتدا سیانوباکتری های آزاد (جلبک های سبزـ آبی) بوده اند که به یاخته های بزرگ تر غیرفتوسنتزی وارد شدند و با آن ها رابطۀ همزیستیبرقرار کرد ند. کلروپلاست نیز مانند میتوکندری حاوی مقدار اندکی DNA است و از طریق تقسیم دوتایی تکثیر می شود. کلروپلاست نوعی پلاستید است.