کلر دی اکسید

دی اکسید کلر یا کلرین دی اکساید ( به انگلیسی: Chlorine dioxide ) یک ترکیب شیمیایی با شناسه پاب کم ۲۴۸۷۰ است. شکل ظاهری این ترکیب، گاز قرمز و زرد است که با افزایش غلظت پررنگ تر می شود. کلرین دی اکساید کاملاً در آب محلول بوده و حلالیت آن تابع فشار و دما کنکور حساسیت گاز کلرین دی اکساید به فشار و دما مانع تولید انبوه و انتقال آن می گردد. به این دلیل این ماده بایستی در محل مورد نظر تولید و مصرف گردد.
کشف کلرین دی اکساید معمولاً به سر هامفری دیوی، شیمیدان معروف انگلیسی، که در اوایل سال ۱۸۰۰ میلادی نتایج مربوط به واکنش میان کلرات پتاسیم و اسید سولفریک را گزارش نموده نسبت داده می شود.
اولین کاربرد موفقیت آمیز کلرین دی اکساید برای کنترل بو و طعم آب آشامیدنی در شهر نیاگارا در سال ۱۹۴۴ منجر به کاررد آن در بسیاری از تأسیسات مشابه گردید. طی سال های بعد از این کاربرد، محققین متعدد به بررسی و مطالعه تأثیر کلرین دی اکساید در نابودسازی میکروبها در مقایسه با کلرین اقدام نمودند.
کلرین دای اکساید به طور فزاینده جهت کنترل رشد میکروبی در صنایع مختلف نظیر صنایع شیر و لبنیات، نوشابه سازی، چوب و کاغذ، فرآوری مواد غذایی، کشتارگاه های صنعتی، تأسیسات تصفیه و تهیه آب آشامیدنی، و واحدهای تصفیه و بهسازی پساب های شهری و صنعتی به دلیل تأثیر قابل توجه این ترکیب در تخریب و حذف ترکیبات خطرناک نظیر فنل ها، سولفیدها، سیانیدها، تیوسولفات ها و مرکاپتان ها مورد استفاده قرار دارد. همچنین کاربرد این ماده به عنوان میکروب کش مؤثر در استخراج و بهره برداری از چاه های نفت و گاز بسیار موفقیت آمیز بوده است.
مطابق استاندارد کیفیت آب آشامیدنی سازمان بهداشت جهانی مربوط به سال 2011 ( Guidlines for Drinking Water Quality, Fourth Edition, World Health Organization ) ، در سال های اخیر، به علت نگرانی های ناشی از محصولات جانبی ضدعفونی با کلر، کلرین دی اکساید مورد استفاده قرار گرفته است. معمولاً کلرین دی اکساید بلافاصله قبل از استفاده، با افزودن گاز کلر یا یک محلول آبی کلرین به سدیم کلریت محلول در آب، تولید می شود. کلرین دی اکساید در آب تجزیه می شود تا کلریت و کلرات را تولید نماید. [ ۲]