کلاهدوز دیوانه

کلاهدوز دیوانه ( به انگلیسی: The mad Hatter ) شخصیتی خیالی در رمان ماجراجویی های آلیس در سرزمین عجایب ( ۱۸۶۵ ) نوشته لوئیس کارول است. انیمیشن آلیس در سرزمین عجایب ( ۱۹۵۱ ) و فیلم آلیس در سرزمین عجایب ( ۲۰۱۰ ) هم بر اساس همین رمان ساخته شده است.
اصطلاح mad as a hatter در زبان انگلیسی محاوره به کار می رود تا نشان دهد یک فرد از جنون رنج می برد. در زمان های قدیم کلاهدوزها در ساختن کلاه از جیوه استفاده می کردند و بر اثر تنفس بخار جیوه دچار مسمومیت جیوه می شدند. مسمومیت جیوه باعث آسیب عصبی مثل نامفهوم سخن گفتن و تاری دید می شود. لوئیس کارول در نزدیکی استاکپورت بزرگ شده بود؛ جایی که کلاهدوزی شغل افراد زیادی از مردم بود و دیدن کلاهدوزهای سردرگم و آشفته غیرعادی نبود. این اصطلاح قبل از نوشته شدن کتاب آلیس در سرزمین عجایب استفاده می شده است.
در داستان، گربه چشایر کلاهدوز و خرگوش را دیوانه خطاب می کند. شخصیت کلاهدوز مثل بچه هاست، یک لحظه عصبانی است و لحظه بعد خوشحال.
در علم پزشکی مجموعه علائم عصبی شامل سردرد، تغییرات رفتاری، ضعف، اختلال تکلم و تاری دید تحت عنوان mad as hatter توصیف می شوند که در بیماری های زیر دیده می شود:
• مسمومیت با جیوه ( erethism یا بیماری mad hatter )
• مسمومیت با آنتی کولینرژیک ها
کارگردان فیلم آلیس در سرزمین عجایب که سال ۲۰۱۰ ساخته شد تیم برتون است و بازی درخشان جانی دپ در نقش کلاهدوز دیوانه مورد تحسین قرار گرفته است. کلاهدوز در این فیلم خیلی شجاع است و به ملکه سفید وفادار است. او به آلیس وابسته است و از او حمایت می کند. اسم کامل کلاهدوز «ترانت هایتاپ» است.
تیم برتون گفته است: «جانی دپ سعی کرد تا کلاهدوز را طوری به تصویر بکشد که فقط شخصیتی دیوانه به نظر نرسد و هدفش این بود که به عجیب بودن این شخصیت جنبه ای انسانی اضافه کند. »
رنگ مو نارنجی نشانه مسمومیت جیوه است. جانی دپ دربارهٔ کلاهدوز گفته است: «من فکر می کنم که او خیلی شدید مسموم شده است و این مسمومیت به مو، انگشتان و چشم هایش هم رسیده است. »
جانی دپ در مصاحبه ای گفته است: «بازی در نقش کلاهدوز دیوانه و جان بخشیدن به این شخصیت مثل رؤیایی بود که به واقعیت پیوست. کلاهدوز مثل یک Mood ring ( انگشتر خلق و خو:انگشتری که با تغییر دمای بدن تغییر رنگ می دهد ) است. احساساتش خیلی سطحی است. »