کلاهبرداری

کلاهبرداری عبارت است از فریب عمدی اشخاص برای کسب منافع غیرمنصفانه یا غیرقانونی یا محروم کردن قربانی از حقوق قانونی خود. [ ۱] کلاهبرداری کاری بر پایهٔ فریب است که کسی یا کسانی برای کسب نفع خود یا موسسه ای انجام می دهند. کلاه برداری در بسیاری از کشورها جرم است، اگرچه مصداق های آن در نظام های گوناگون قضایی فرق می کند. آنچه که جرم کلاهبرداری را از سایر جرایم علیه اموال متمایز می سازد، آن است که در اکثر این جرایم مال بدون رضایت یا آگاهی صاحب مال، و حتی گاه به دلیل توسل مجرم به اعمال خشونت آمیز از قربانی به مجرم منتقل می گردد در حالی که کلاهبرداری از این حیث از جمله جرایم استثنائی به شمار می رود. کلاهبردار به گونه ای عمل می کند که مالک یا متصرف مال، فریب خورده و خود از روی میل و رضا، و چه بسا با التماس به امید کسب منافع سرشار، مالش را در اختیار مجرم قرار می دهد. [ ۲]
«کلاهبرداری:۱ - به فریب مال و پول دیگران را گرفتن، حقه بازی.
استعمال نام یا عنوان مجعول به قصد این که مؤسسات مجعول و اعتبارات موهوم را به طرف بقبولاند و او را به امور موهوم امیدوار یا از امور موهوم خائف سازد و بدین طریق وجه یا مالی از او بگیرد. »[ ۳]
«کلاهبردار: ۱ - آن که به فریب مال و پول دیگران را بگیرد؛ حقه باز.
کلاهبردار مبادرت به انجام عملیاتی تحت عنوان فریب می نماید و و نتیجه آن اغفال قربانی جرم است.
۲ - کسی که کلاه برداری کند؛»[ ۳] از نظر میانگین سنی کلاهبرداری می توان کلاهبرداران را به دو دسته کلاهبرداران اینترنتی و کلاهبرداران غیر اینترنتی تقسیم کرد. میان گین سنی کلاهبرداران اینترنتی ۱۸ تا ۳۵ سال است در حالی که کلاهبرداران غیر اینترنتی معمولاً سن بالاتری دارند. [ ۴]
امروزه که دنیای مالی سروصدای زیادی به پا کرده است، موجب این شده است که توجه کلاهبرداران را به خود جلب کند. در واقع کلاهبرداری پانزی به گونه ای است که شرکت ها و یا سازمان هایی با ادعا بر برگشت سود بسیار زیاد همراه با سرمایه به شما، باعث فریب شما می شوند. زمانی که شما فریب وعده های دروغین این افراد را می خورید و در پروژه های آنها سرمایه گذاری می کنید، پس از مدتی که تعداد سرمایه گذاران زیاد شود و دیگر آن شرکت نتواند سود را بپردازد، شرکت را تعطیل و ناپدید می شود! در حقیقت اسکمرها برای جلب اعتماد مشتریان و سرمایه گذاران خود، ماهانه مبلغ سود قابل توجهی به آنها می پردازند که باعث شود سرمایه گذاران پول بیشتری وارد این پروژه کنند تا سودشان بیشتر شود.

کُلاهبرداری
فریب دادنِ دیگران برای سودجویی و گرفتنِ مال آنان. کلاهبرداری تقریباً در تمام کشورها شایع است. به موجب قانون، کسانی که از راه حیله و روش های متقلبانه و یا تظاهر به داشتن اختیارات واهی و یا اختیارنمودنِ عنوان جعلی و امثال آن مردم را فریب دهند و از این طریق، وجوه یا اموال و یا اسناد و امثال آن را به دست آورند کلاهبردار محسوب می شوند. مادۀ یک قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری مصوبِ ۱۳۶۹ش مجمع تشخیص مصلحت نظام، مصادیق کلاهبرداری را بیان و مجازات آن را تعیین کرده است. کلاهبرداری ازجمله جرایمی است که جنبۀ عمومی داشته و غیر قابل گذشت است. به موجب این قانون، مجازات کلاهبردار حبس از یک سال تا هفت سال همراه با جزای نقدی معادل مال مورد کلاهبرداری و استرداد مال به صاحب آن است. در صورتی که شخص مرتکب، برخلاف واقع، عنوان یا سِمت مأموریت از طرف سازمان یا مؤسسات دولتی یا دیگر موارد را اختیار کند، به مجازات حبس از ۲ تا ۱۰ سال و جزای نقدی معادل اصل مال تحصیل شده و انفصال دائم از خدمات دولتی محکوم خواهد شد. درصورت وجود جهات مخفّف، مجازات مرتکب فقط تا حداقل مجازات حبس به شرح فوق و انفصال ابد از خدمات دولتی، تقلیل خواهد یافت، ولی به هیچ وجه کاهش اجرای مجازات امکان پذیر نیست.