کلان شهر و زندگی ذهنی

کلان شهر و زندگی ذهنی ( به انگلیسی: The Metropolis and Mental Life ) مقاله ای است ( به آلمانی: Die Großstädte und das Geistesleben ) که در سال ۱۹۰۳ توسط جامعه شناس آلمانی، جورج زیمل ( ۱ مارس ۱۸۵۸–۲۸ سپتامبر ۱۹۱۸ ) نوشته شده است.
یکی از پرخواننده ترین آثار زیمل، «کلان شهر» است که در اصل به عنوان یکی از مجموعه سخنرانی ها در مورد تمام جنبه های زندگی شهری توسط متخصصان زمینه های مختلف، از علم و دین گرفته تا هنر ارائه شد. این مجموعه در کنار نمایشگاه های شهر درسدن در سال ۱۹۰۳ برگزار شد. ابتدا از زیمل خواسته شد در مورد نقش زندگی ذهنی ( یا علمی ) بر کلان شهر سخنرانی کند ولی او موضوع را معکوس کرد تا تأثیر کلان شهر را بر ذهن افراد تجزیه و تحلیل کند. در نتیجه، هنگامی که سخنرانی ها به عنوان مقاله در یک کتاب منتشر می شد، برای پر کردن این شکاف، ویراستار مجموعه مجبور شد خودش مقاله ای در مورد موضوع اصلی ارائه دهد.
زیمل روان شناسی فرد در زندگی روستایی را با روان شناسی شهرنشین مقایسه کرد. پژوهش های او نشان می دهد روان شناسی انسان توسط کلان شهرها تغییر می کند. فرد باید با چنین تغییری در یک محیط شهری مبارزه کند که روان شناسی چنین فردی برای محافظت از خود در برابر محرک های کلان شهر، دفاعی ایجاد کند. به این ترتیب، نگرش و روان شناسی شهرنشینان اساساً با فردی متفاوت است که در روستا زندگی می کند؛ بنابراین، روان شناسی ساکنان شهر، آن چیزی را نشان می دهد که زیمل به عنوان انطباق و تعدیل توصیف می کند که در نهایت ساختارهای کلان شهر را منعکس می سازد. زیمل زندگی روستایی را ترکیبی از روابط معنادار توصیف می کند که در طول زمان ایجاد شده است. این نوع روابط را نمی توان در کلان شهر به دلایل متعددی ( مانند ناشناس بودن، تعداد فروشندگان و غیره ) برقرار ساخت و در نتیجه، شهرنشین تنها می تواند با ارز ارتباط برقرار کند - پول و مبادله رسانه ای می شود که شهرنشینان اعتماد خود را در آن سرمایه گذاری می کنند. [ ۱]
زیمل به دنبال توضیح ماهیت انسان و چگونگی نقش آن در جامعه است.
گئورگ زیمل: کلانشهر و حیات ذهنی، مترجم یوسف اباذری، تهران: نشریه نامه علوم اجتماعی: دوره ۳، شماره ۰ - شماره پیاپی ۱۱۸۴، فروردین ۱۳۷۲، صص ۵۳–۶۶.