کلام امامیه

[ویکی شیعه] کلام امامیه، از مذاهب کلامی اسلام است که به اثبات، تبیین و دفاع از آموزه های این علم به روش اهل بیت(ع) و شاگردان برجستۀ آنها می پردازد و در آن بر کاربرد عقل و نقل در مسائل اعتقادی تأکید می گردد. کلام امامیه در برابر کلام معتزله، اشاعره و ماتریدیه قرار دارد و عمده تفاوت آن با دیگر مکاتب کلامی در روش و مسائل مربوط به امامت است.
کلام شیعی، در دورۀ حضور امامان صبغۀ عقلی-نقلی داشت. پس از آن نص گرایی، عقل گرایی و خردگرایی فلسفی رویکردهای متکلمان شیعی در مباحث کلامی بوده است. که این خود سیر تحول کلام شیعی را از آغاز دوره غیبت کبری نشان می دهد. شیخ صدوق، شیخ مفید و خواجه نصیر الدین طوسی به ترتیب از بنیانگذارن و شخصیت های برجستۀ نص گرایی، عقل گرایی وخردگرایی فلسفی بوده اند.
کلام امامیه، از نظر تاریخی نخستین مذاهب کلامی اسلام به شمار می رود. مباحث آن بلافاصله پس از رحلت پیامبر آغاز و در عصر خلفا گسترش یافت و در قرن های بعد تدوین و تبیین شد. در قرن پنجم با ظهور شیخ مفید ساختارمند گردید. در قرن هفتم خواجه نصیرالدین طوسی با روشی نو آن را متحول کرد. از قرن هشتم تا چهاردهم با شرح و تلخیص بیشتر آثار کلامی دوره رکود خود را تجربه کرد و با ظهور سیدجمال اسدآبادی مرحله اصلاح گری و پویایی آن آغاز شد.