کشتی چرخ پره ای

کشتی چّرخ پَره ای نوعی از کشتی های بخار می باشد که در جانب آن، چرخ پره تعبیه شده که با نیروی بخار به حرکت در می آیند و موجب به حرکت درآمدن کشتی می شوند. در زمان های گذشته، این چرخ دوار توسط نیروی انسان یا حیوان به حرکت درمی آمد ولی امروزه، موتورهای درون سوز، نیروی پیش ران آن را فراهم می کنند.
تاریخچه استفاده از این گونه شناورها، به سده ۴ یا ۵ ( میلادی ) و توسط امپراتوری روم بر می گردد. در همان دوره، امپراتوری چین نیز اقدام به استفاده از این شناورها در ناوگان دریایی خود نمود. به کارگیری نیروی بخار بجای نیروی انسانی یا احشام برای به حرکت درآوردن این کشتی ها، نخستین بار توسط آمریکایی ها در سال ۱۸۰۸ ( میلادی ) انجام گرفت و سپس توسط بریتانیایی ها ادامه یافت. در سده ۲۰ ( میلادی ) ، از این گونه شناورها، غالباً برای امور گردشگری استفاده می شود.
چرخ پره مورد استفاده در این قبیل شناورها، از تیغه هایی فلزی که بر روی یک قاب دایره ای بزرگ تعبیه شده اند، تشکیل شده است که در فاصله های منظمی از یکدیگر نصب شده اند و در زمان حرکت، یک چهارم از این تیغه ها داخل آب فرومی رود و با حرکت دایره ای چرخ، نیروی رانش شناور را به سمت جلو یا عقب، تأمین می کند.
محل نصب این چرخ دوار می تواند در انتهای کشتی باشد که در این صورت، به آن پشت چرخ[ ۱] می گویند و اگر در جوانب شناور باشد، کنارچرخ[ ۲] اطلاق می شود. شناورهای کنارچرخ به دلیل مانورپذیری بیشتر و امکان حرکت در جهت عقب شناور، بیشتر مورد توجه بوده و برای جابجایی گردشگرها، امروزه نیز کاربرد دارند.