بلورک [ ۱] یا کریستالیت ( به انگلیسی: Crystallite ) یا دانه به مناطقی از ریزساختار مواد جامد گفته می شود که جهت بلوری در آن ها ثابت باشد. معمولاً مواد جامد به صورت پلی کریستالی در طبیعت وجود دارند که ریزساختار آن ها از تعداد زیادی بلورک کوچک تشکیل شده است. در ریزساختار مواد بلوری، بلورک ها توسط مرزدانه از یکدیگر جدا می شوند.
بلورک، یک کریستال کوچک یا بعضاً میکروسکوپی است که به طور مثال در فرایند سرد کردن بسیاری از مواد شکل می پذیرد.
جهت گیری بلورک ها می تواند به صورت تصادفی باشد ( که به آن بافت تصادفی می گویند ) یا جهت دار که ممکن است طی شرایط تشکیل آن ایجاد شده باشد.
به ناحیه ای که دانه ها به یکدیگر می رسند مرزدانه گفته می شود. مواد چندبلوری به جامدهایی گفته می شود که از دانه هایی با اندازه و جهت گیری های مختلف تشکیل شده اند. اکثر مواد غیر آلی چندبلوری هستند، از جمله اکثر فلزات و سرامیک ها.
میزانی که یک جامد بلورین است تأثیر زیادی در خواص فیزیکی آن دارد. گوگرد به طور معمول چندبلوری است، اما ممکن است در دگرشکل های با خواص کاملاً متفاوت ظاهر شود.
درحالیکه ساختار یک تک بلورک بسیار منظم است و شبکهٔ آن بدون قطعی و شکستگی است، مواد آمورف، مانند شیشه یا بسیاری از پلیمرها، بدون دانه هستند و هیچگونه ساختاری نشان نمی دهند، به صورتی که اجزا آن ها به یک شیوه منظم سازمان نیافته اند. ساختارهای چندبلوری و حالت های پارابلورینی بین این دو ترم گفته شده قرار می گیرند.
اندازه بلورها معمولاً با الگوهای انکسار پرتوی ایکس اندازه گیری می شود و اندازه دانه ها با روش های تجربی دیگری مانند میکروسکوپ الکترونی عبوری.
اندازه بلورک با اندازه ذره متفاوت است، یک ذره ممکن است از یک یا چندین بلورک تشکیل شده باشد. ذره می تواند تک کریستال، چندبلوری یا آمورف باشد.
اگر نمونه های جامد به اندازه ای بزرگ باشند که دیده و مورد استفاده واقع شوند به ندرت از یک تک کریستال تشکیل شده اند، به جز چند مورد مانند سنگ های قیمتی یا تک کریستال سیلیسیم برای استفاده در صنایع الکترونیکی.
اکثر مواد چندبلوری هایی هستند که از تعداد بسیار زیادی تک بلورها تشکیل شده اند و توسط لایه نازکی از جامد آمورف کنار یکدیگر نگه داشته شده اند. اندازه بلورک می تواند از چند نانومتر تا چندین میلی متر متنوع باشد. اگر بلورک ها به صورت کاملاً اتفاقی جهت گیری کنند، یک حجم بزرگ و کافی از مواد چندبلوری تقریباً ایزتورپیک خواهند شد. این ویژگی به ساده سازی فرضیات در مکانیک محیط های پیوسته کمک می کند.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفبلورک، یک کریستال کوچک یا بعضاً میکروسکوپی است که به طور مثال در فرایند سرد کردن بسیاری از مواد شکل می پذیرد.
جهت گیری بلورک ها می تواند به صورت تصادفی باشد ( که به آن بافت تصادفی می گویند ) یا جهت دار که ممکن است طی شرایط تشکیل آن ایجاد شده باشد.
به ناحیه ای که دانه ها به یکدیگر می رسند مرزدانه گفته می شود. مواد چندبلوری به جامدهایی گفته می شود که از دانه هایی با اندازه و جهت گیری های مختلف تشکیل شده اند. اکثر مواد غیر آلی چندبلوری هستند، از جمله اکثر فلزات و سرامیک ها.
میزانی که یک جامد بلورین است تأثیر زیادی در خواص فیزیکی آن دارد. گوگرد به طور معمول چندبلوری است، اما ممکن است در دگرشکل های با خواص کاملاً متفاوت ظاهر شود.
درحالیکه ساختار یک تک بلورک بسیار منظم است و شبکهٔ آن بدون قطعی و شکستگی است، مواد آمورف، مانند شیشه یا بسیاری از پلیمرها، بدون دانه هستند و هیچگونه ساختاری نشان نمی دهند، به صورتی که اجزا آن ها به یک شیوه منظم سازمان نیافته اند. ساختارهای چندبلوری و حالت های پارابلورینی بین این دو ترم گفته شده قرار می گیرند.
اندازه بلورها معمولاً با الگوهای انکسار پرتوی ایکس اندازه گیری می شود و اندازه دانه ها با روش های تجربی دیگری مانند میکروسکوپ الکترونی عبوری.
اندازه بلورک با اندازه ذره متفاوت است، یک ذره ممکن است از یک یا چندین بلورک تشکیل شده باشد. ذره می تواند تک کریستال، چندبلوری یا آمورف باشد.
اگر نمونه های جامد به اندازه ای بزرگ باشند که دیده و مورد استفاده واقع شوند به ندرت از یک تک کریستال تشکیل شده اند، به جز چند مورد مانند سنگ های قیمتی یا تک کریستال سیلیسیم برای استفاده در صنایع الکترونیکی.
اکثر مواد چندبلوری هایی هستند که از تعداد بسیار زیادی تک بلورها تشکیل شده اند و توسط لایه نازکی از جامد آمورف کنار یکدیگر نگه داشته شده اند. اندازه بلورک می تواند از چند نانومتر تا چندین میلی متر متنوع باشد. اگر بلورک ها به صورت کاملاً اتفاقی جهت گیری کنند، یک حجم بزرگ و کافی از مواد چندبلوری تقریباً ایزتورپیک خواهند شد. این ویژگی به ساده سازی فرضیات در مکانیک محیط های پیوسته کمک می کند.
wiki: کریستالیت