کروناویریده

کروناویریده ( نام علمی: Coronaviridae ) خانواده ای از ویروس های پوشش دار و آران ای دار تک رشته ای و مثبت گَرد هستند که طول ژنوم ویروسی آن ها ۲۶ تا ۳۲ کیلوباز است. این ذرات معمولاً با زائده های گرزی یا گلبرگی شکل تا ۲۰ نانومتر آراسته شده اند ( پپلومر یا خار ) که در نمای میکروگراف های الکترونی، ذرات صفحه ای به شکل تاج خورشیدی را یادآور می شوند و بنابر این اعضای این خانواده به نام کروناویروس ( ویروس های تاج دار ) شناخته می شوند. جدیدترین عضو کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲ ( SARS - CoV - 2 ) است که بیشترین مرگ و میر را نسبت به سایر اعضای این خانواده دارد. [ ۱]
سمت ۵' و ۳' ژنوم این ویروس کلاهک و دُم پلی¬A است. پوشش ویروسی از طریق جوانه زدن شبکه آندوپلاسمی و دستگاه گلژی به وجود می آید و شامل دو گونه گلیکوپروتئین مختص ویروس S و M است. گلیکوپروتئین S زوائد بزرگ سطحی هستند درحالیکه M پروتئینی ۳ بار گذرنده از غشا می باشد. توروویروس ها و زیر مجموعه ای مشخص از کروناویروس ها ( به صورت مشخص اعضای زیر گروه A در جنس بتاکروناویروس ) ، علاوه بر پپلومر S پروتئین ساختاری مهم دیگر، فسفوپروتئین N است که مسول تقارن مارپیچی کپسید هسته ای است که آران ای ژنومی را در بر می گیرد.
خانواده کروناویروس شامل 3 زیر خانواده، ۵ سرده و ۴۶ گونه است.
کروناویروس ها از راه مدفوعی_دهانی، ترشحات تنفسی، تماس مستقیم از طریق لمس سطح آلوده به ویروس و تماس با چشم، بینی و دهان قبل از شستن دست ها منتقل می شود.
کروناویروس دستهٔ بزرگی از پستانداران و پرندگان را آلوده می کند. این ویروس ها در انسان موجب عفونت های تنفسی می شوند. با وجود این که در اکثر مواقع مثل سرماخوردگی های معمولی بیماری زایی خفیفی دارند، اما در مواردی نادر سبب بروز بیماری های شدیدتر و مرگ بار مثل سندرم حاد تنفسی ( SARS ) و سندرم تنفسی خاورمیانه ( MERS ) می شوند. [ ۲] این ویروس ها همچنین می توانند عفونت های روده ای در نوزادان و در موارد نادر سندروم های سیستم عصبی را نیز به وجود بیاورند.
کروناویروس ها در گونه های جانوری مختلف، عفونت و بیماری های متفاوتی ایجاد می کنند. در مرغ ها باعث ایجاد عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی و در خوک ها و گاوها ایجاد اسهال می کنند. [ ۳]
باور بر این است که ویروس کرونا بیش از نیمی از سرماخوردگی ها را در بالغین و کودکان سبب می شود. سرماخوردگی ناشی از کروناویروس علایم شاخصی مثل تب، گلو درد و تورم لوزه ها را در زمستان و ابتدای بهار سبب می شود. کروناویروس ها می توانند سبب سینه پهلو ( علت ابتدایی سینه پهلوی ویروسی یا علت ثانویهٔ سینه پهلوی باکتریایی ) و برونشیت ( برونشیت مستقیم ویروسی یا برونشیت غیرمستقیم باکتریایی ) شوند. گسترده ترین ابتلای انسانی ویروس کرونا در سال ۲۰۰۳ ( کروناویروس سارس ) بود که سبب التهاب حاد سیستم تنفسی می شد و بیماریزایی شاخص آن بدین صورت بود که مجاری تنفسی فوقانی و تحتانی را متأثر می کرد. هنوز هیچ واکسن یا داروی ضد ویروسی برای عفونت های ناشی از ویروس کرونا وجود ندارد.