کروموزوم ایگرگ

دانشنامه آزاد فارسی

کروموزوم ایگرگ (Y chromosome)
کروموزوم کوچک تر، از دو کروموزوم جنسی. در پستانداران نر، با کروموزوم جنسی دیگر، معروف به ایکس، جفت می شود که حامل ژن های بیشتری است. کروموزوم ایگرگ کوچک ترین کروموزوم پستانداران و عمدتاً خنثی است. با این همه، ژن هایی از آن در تعیین جنسیت و تمایز بیضه ها نقش مهمی دارند. تاکنون حدود بیست ژن روی کروموزوم ایگرگ شناخته شده اند که نسبت به ژن های یافت شده در هر کروموزوم دیگر بسیار کم است. جنسیت در انسان از ترکیب ویژۀ کرموزوم های جنسی در یاخته های بدنی ناشی می شود. در جنس ماده، هر دو کروموزوم جنسی یکسان (XX) و در نرها متفاوت (XY)اند. کروموزوم ایگرگ کوتاه تر از کروموزوم ایکس است و ژن های واقع بر آن در تعیین جنسیت باروری نقش دارند. براثر تقسیم میوز، هر یاختۀ جنسی ماده دارای یک کروموزوم ایکس می شود، در حالی که نیمی از یاخته های جنسی نر کروموزوم ایکس و نیمی کروموزوم ایگرگ دارند. لقاح اسپرم دارای کروموزوم ایکس با یاختۀ جنس ماده، منجر به تشکیل جنین ماده و لقاح اسپرم دارای کروموزوم ایگرگ با یاختۀ جنس ماده منجر به تشکیل جنین ماده می شود. در انسان، حدود ۳۰۰/۱نرها دو کروموزوم ایگرگ دریافت می کنند. به هنگام لقاح، از ترکیب اسپرم واجد دو کروموزوم ایگرگ با یاختۀ جنسی ماده فرد تریزومی (xyy) پدید می آید. تفاوت های چندانی بین نرهای طبیعیXY و نرهایXYY دیده نمی شود، هر چند زمانی تصور این بود که این افراد بدون ثبات عاطفی و به شکلی غیرعادی مهاجم اند. در ۱۹۹۰، ژنی موسوم به SRy، واقع بر کروموزوم ایگرگ، به منزلۀ ژن اصلی شروع تکوین بیضه، و درنتیجه جنسیت نر، کشف شد.

پیشنهاد کاربران

بپرس