کردهای خراسان

جمعیت کردهای خراسان با استناد به برخی از آمارهای تا دو میلیون نفر برآورد می شود.
مردم کرد منطقهٔ خراسان بنا به منابع تاریخی نوادگان کردهایی هستند که در زمان شاه عباس از منطقه غرب دریاچه ارومیه به این نواحی برای نگاهداری از مرزهای ایران کوچ داده شدند و بنا به روایتی دیگر شاه عباس آنان را به خاطر تضعیف سرکشی خان های کرد و بکار بردن آنان در مقابله با حملات بی امان ازبکان، مغول و ترکمن به خراسان بزرگ کوچاند. کردها قبل از زمان صفویه نیز در خراسان سکنی داشته اند. خاطرات دعبل خزائی در راه عبور و رسیدن به مرو و برخورد او با کُردی های علوی، خاطرات تیمور درکتاب منم تیمور جهانگشا، که در مسیر قوچان به گروهی برمی خورد؛ که می گویند: ما کُردیم و همزمان با دورهٔ تیمور، کلاویخو نیز در سفرنامهٔ خود اشاره به وجود کردها در خراسان می نماید. پس دلیل بر وجود کردها پیش از زمان صفویه در خراسان است
این منطقه در شمال خراسان در ایران قرار گرفته است. این اقوام شامل حدود ۲۲ ایل یا طوایف مهم کردی است. اکنون این منطقه با توجه به تقسیمات سیاسی ایران جزئی از استان های خراسان شمالی، خراسان رضوی و گلستان به حساب می آید. شهرهای حاشیه رودخانه اترک به ترتیب قوچان، فاروج، شیروان، بجنورد و آشخانه و در دیگر قسمت ها درگز، اسفراین، کلات و چناران دارای اقوام کرد می باشند. بیشترین جمعیت کردنشین در شهرهای بجنورد، قوچان، شیروان، فاروج و اسفراین و درگز می باشند.
در استان خراسان شمالی بیش از ۵۰ درصد و در استان خراسان رضوی ۱۰ درصد از جمعیت را کردها تشکیل می دهند که یکی از گروهای قومی این استان اند. اینان شیعه مذهب هستند. حدوداً ۲۲ قبیله مهم و ۱۲۲ گروه از این قومیت در خراسان ساکن اند. کردهای خراسان از شاخه کورمانجها هستند و به زبان کردی کرمانجی سخن می گویند. یکی از عمده ویژگی های قوم کرمانج خراسان شمالی که افراد این قوم را از دیگر اقوام ممتاز می کرده پوشش مردان و زنان این قوم بوده است که اکنون تنها به عنوان زینت به کار برده می شود. تنها بعضاً این پوشش اصیل کرمانجی در میان زنان عشایر، آن هم زنان مسن تر، دیده می شود و گاه نیز اهالی خطه خراسان شمالی در مجالس جشن و شادی اقدام به پوشیدن لباس های کرمانجی می کنند.