کرایی سفلی

کرایی سفلی ( انگلیسی: Korai - ye sofla ) ، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان شوشتر در استان خوزستان ایران است.
جمعیت این روستا 12 خانوار و 51 نفر می باشد. شغل همۀ اهالی روستا کشاورزی و دامداری است. تنها مدرسه این روستا فقط در مقطع ابتدایی است و حداکثر دارای 10دانش آموز است.
طایفۀ کرایی زمانی ساکن استان کهگیلویه و بویراحمد فعلی بودند ولی در اواخر دورۀ صفویان پس از یورش افغان ها و روی کار آمدن طهماسب قلی ( سال 1135 ) به دلیل پناه دادن به یکی از مدعیان حکومت صفویه ( بنام صفی میرزا ) و جانب داری از وی، به مناطق مختلف کشور ازجمله استان فارس، چهارمحال و بختیاری، سیستان و بلوچستان و خوزستان کوچانده شدند.
صرف نظر از قول جهانگشای نادری، تذکرۀ شوشتر و سایر متون تاریخی، چگونگی این تبعید اجباری را مرحوم زین العابدین خلیفه زاده ( متوفی 1384 ) از قول مرحوم کاید محمدحسن عسکری کرایی این گونه نقل می نمایند: گروهی که به امر حکومت مقرر شد از کوهستان کهگیلویه به صحرای خوزستان کوچانده شوند توسط باباخان چاپشلو یکی از صاحب منصبان نظامی پس از عبور از رامهرمز، در اطراف شوشتر و دره خزینه که سرزمین طایفۀ گندزلو است اسکان داده، چند تن از سران ایشان را به سلاسل شوشتر برده و برای عبرت اهالی گردن زدند.
کرایی های سال عباسی در کوه های سیاه ( نام محلی: کُهِ شَه ) منطقۀ له بهری مسکن گزیدند. سال عباسی اشاره به دوران شاه عباس دارد، یعنی گروهی که در دوران شاه عباس کوچانده شدند. این گروه عمدتاً وابسته به تیرۀ دین یار و خانوارهایی از بل مندنی، لیراوی، اروه ای و دوراوی و . . . بودند. در آن روزگار له بهری در تصرف گندزلوهای افشار بود و ایشان تا روزگار محمدتقی خان در آن منطقه و بخشی از مسجدسلیمان و شوشتر در اقتدار به سر می بردند. کرایی ها به مرور با افزایش جمعیت و دام و استطاعت مالی، گندزلوها را که از متحدان محمدتقی خان چهارلنگ بودند و پس از سقوط وی از قدرتشان کاسته شده بود را جواب کردند. آنگاه برای تأمین زمین و مرتع متوجه سرزمین های شرقی و شمالی ( بی بیان، تمبی و کلگه زری در مسجدسلیمان فعلی ) شدند و املاکی را در آنجا خریداری کردند. [ ۱]
آب و هوای کرایی گرم و خشک است و اکثر مزارع آن دیم بوده و فقط گندم و جو در آن ها کاشت می شود. پوشش گیاهی منطقه به طور کلی مرتعی و بسیار متنوع است که دامنه های شمالی از پوشش مناسب و خوب و دامنه های جنوبی دارای مراتعی فقیر است. وجود بازمانده هایی از کنارستان در منطقه و تک درختان انجیر کوهی، بادام کوهی و کلخنگ نشان از تراکم و تنوع بسیار بالای گیاهی و جنگلی در گذشته دارد که به علت تخریب مراتع و قطع درختان از میان رفته است. از دیگر درختچه های منطقه میتوان به رملیک، سریم و گز به صورت تک درخت اشاره کرد. پوشش مرتعی از تیره کاسنی، لگومینور و گرامینه تشکیل شده است. به طور کلی بیش از ۸۶ گونه گیاهی در منطقه شناسایی شده که تعداد زیاد گونه دارویی از جمله گل گاوزبان، بارهنگ، بومادران و پونه در میان آن ها به چشم می خورد. عمده جامعه گیاهی و گونه شاخص گیاهی را درخت کنار تشکیل می دهد. [ ۲]