کدوییان

کَدوییان (Cucurbitaceae)
کَدوییان
خانواده ای از گیاهان، شامل خربزه، هندوانه، خیار، کدو، و بسیاری از گیاهان دیگر. این خانوادۀ گیاهی مشتمل بر ۱۲۰ جنس۱ و ۷۶۰ گونه است که عمدتاً در مناطق گرم می رویند. گیاهان این خانواده علفی با ساقه های آبدارند که اغلب با زایده های پیچک مانندی خود را بالا می کشند. این پیچک ها از محلی نزدیک به قاعده و برگ ها بیرون می آیند. بسیاری از گیاهان این خانواده را به صورت زراعی و برای استفاده از میوه هایشان پرورش می دهند. گل تعدادی از گونه های این خانواده نیز خوراکی است. برگ گیاهان این خانواده معمولاً دارای لوب و رگبرگ های پنجه ای۲ است. گل های نر و مادۀ این گیاهان جداگانه روی یک ساقه یا روی بوته های متفاوت پدید می آیند و پنج کاسبرگ۳ و پنج گلبرگ۴ زرد یا سفید دارند. پنج پرچم گل گیاهان این خانواده به طرق متفاوت به یکدیگر متصل اند. تخمدان۵ این گیاهان در بخش پایینی، و معمولاً از سه برچۀ درهم جوشیده تشکیل می شود. میوۀ این گیاهان آبدار است و گاهی تا رسیدن به مرحلۀ بلوغ چنین می ماند، ازجمله در گیاه ناشرا یا کدوی دشنی۶ (Bryonia dioica.) گوشت میوۀ خیار دشتی۷ یا خرخیار یا Ecbalium elaterium، خیار آب پران و دانه ها در دیوارۀ میوه تحت فشارند. میوه زمانی که از ساقه جدا شود، می ترکد و محتویات آن، ازجمله دانه، به فواصل دورتر پخش می شوند. بعضی گونه ها، و مخصوصاً گونه های جنس Cucurbita، میوه های درشتی با پوستۀ سخت دارند. پوستۀ بعضی دیگر با رسیدن میوه سخت می شود. کدو قلیانی۸ درشت ترین میوه را دارد.
موارد استفاده. از پوستۀ سخت کدو قلیانی برای نگهداری مواد خوراکی در آشپزخانه استفاده می کنند. از آن فنجان نیز می سازند. از رشته های چوبی داخل گوشت میوۀ Luffa cilindrica (لیف) اسفنج لیفی تهیه می کنند. از گوشت میوۀ هندوانۀ ابوجهل۹ (Citrullus colocynthis) مادۀ دارویی کولوسینت به دست می آورند که ملین است. گونه های دیگر از جنس های Citrullus، Momordica، Cucumis، Cucurbita، میوه های خوراکی تولید می کنند. هندوانه۱۰ vulgaris Citrullus محصول زراعی مهمی است. گاهی اندازۀ هندوانه به ۶۰ سانتی متر می رسد. پوستۀ راه راه و صاف هندوانه گوشت سرخ رنگ و شیرین و دانه های سیاه این میوه را دربرمی گیرد. گرمک و طالبی۱۱ انواعی از melo Cucumis اند. سطح خارجی این میوه ها معمولاً راه راه است. پوستۀ آن ها زرد یا سبز، و گوشت آن سفید یا نارنجی است. گرمک کوچک است و گوشت نارنجی دارد. خیار۱۲ (کوکوربیتا ساتیووس)۱۳ در طبیعت به ندرت یافت می شود. این گیاه را برای استفاده از میوه های سبز و دراز آن در سالاد می کارند و آن را پیش از آن که دانه هایش سخت شود، می چینند. برای تولید خیارشور، از انواع کوچک میوۀ خیار استفاده می کنند. این انواع دارای پوسته های کرک دارند. گونه های کوکوربیتا در مقایسه با گونه های سیترولوس و کوکومیس مقاوم ترند و می توان آن ها را در نواحی معتدل در مزرعه کاشت، اما باید آن ها را از سرمای بهاره محفوظ نگه داشت. کوکوربیتا پیو۱۴ شکلی کشیده دارد و پوست آن زرد، سبز یا به رنگ های دیگر است. اندازۀ آن با دیگر گونه ها متفاوت است. اگر به حالت جوان برداشت شود، آن را کورگت۱۵ می نامند. وزن خربزۀ غول (کدو تنبل۱۶) (کوکوربیتا ماکسیما۱۷) به ۵۰ کیلوگرم می رسد.
کاشت. نیاز کلی هنگام کشت گیاهان خانوادۀ کدوییان هوای گرم و آفتابی، خاک سبک و حاصل خیز، و استفاده از کود دامی است. برای آن که میوۀ بیشتری به دست آید، تلقیح۱۸ گل های ماده با گردۀ گل نر به کمک تکه ای پنبه یا گوش پاک کن سودمند است. برای آن که بهترین میوه برداشت شود، لازم است تا زمانی که بوته ها کاملاً پا نگرفته اند، گل های ماده قطع شوند. به این کار اصطلاحاً گُل گیری می گویند. هنگام گل گیری، معمولاً روی هر بوته یک یا دو گل مادۀ تلقیح شده را برای تولید میوه نگه می دارند.
genuspalmately veinedsepalspetalovarybryonysquirtingbottle gourdbitter applewatermelonmusk meloncucumberC.sativusCucurbita pepocourgettsgiant pumpkinC.maximapollination