کدخدای
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
پیشنهاد کاربران
میرده ؛ دهباشی. ( ناظم الاطباء ) . دهبان. کدخدا.
مهترِ دِه ؛ کدخدا. دهخدا :
مرا پارسائی بیاورد خرد
بدین پرهنر مهتر ده سپرد.
فردوسی.
نهانی به پالیزبان گفت شاه
که از مهتر ده گل مهر خواه.
فردوسی.
نگویم که جز مهتر ده بدم.
فردوسی.
ره به تو یابند و تو ره ده نه ای
مهتر ده خود تو و در ده نه ای.
نظامی.
مرا پارسائی بیاورد خرد
بدین پرهنر مهتر ده سپرد.
فردوسی.
نهانی به پالیزبان گفت شاه
که از مهتر ده گل مهر خواه.
فردوسی.
نگویم که جز مهتر ده بدم.
فردوسی.
ره به تو یابند و تو ره ده نه ای
مهتر ده خود تو و در ده نه ای.
نظامی.
کدخدای: در پهلوی کتک خوتای katak xwatay بوده است .
دکتر کزازی در مورد واژه ی کدخدای می نویسد : ( ( کدخدای در واژه به معنی سرور سرای است در زبان پهلوی اشکانیان " کتک خوتایان" یا " کذک خوتایان" خوانده میشده اند. در پارسی، در معنی سرپرست و سالار و بزرگ ِتیره و دودمان نیز به کار می رود . افزون بر آن ، "کدخدای" دربرابر "کدبانو "واژه ای است ویژه در اختر شماری. این واژه اختر شناختی، با دگرگونی بسیار آوایی در ریخت colcodea در لاتین نیز کاربرد یافته است. ) )
... [مشاهده متن کامل]
( ( ابر ده و دو ، هفت شد کدخدای؛
گرفتند هر یک، سَزاوار ، جای ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 191 )
دکتر کزازی در مورد واژه ی کدخدای می نویسد : ( ( کدخدای در واژه به معنی سرور سرای است در زبان پهلوی اشکانیان " کتک خوتایان" یا " کذک خوتایان" خوانده میشده اند. در پارسی، در معنی سرپرست و سالار و بزرگ ِتیره و دودمان نیز به کار می رود . افزون بر آن ، "کدخدای" دربرابر "کدبانو "واژه ای است ویژه در اختر شماری. این واژه اختر شناختی، با دگرگونی بسیار آوایی در ریخت colcodea در لاتین نیز کاربرد یافته است. ) )
... [مشاهده متن کامل]
( ( ابر ده و دو ، هفت شد کدخدای؛
گرفتند هر یک، سَزاوار ، جای ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 191 )