کتیبه های مسجد جامع گلپایگان

دانشنامه عمومی

کتیبه های مسجد جامع گلپایگان یادگار عصر سلجوقی و به خط کوفی است. ملکشاه بن آلب ارسلان سلجوقی به این بنا توجه ویژه داشته و در کتیبه های آجری مسجد به نام وی اشاره شده است. شکارچیان گنج از جمله لورنس کورن و تیم همراهش ( که به گلپایگان نیز آمده اند ) ، با شگفتی از کتیبه های مسجد جامع گلپایگان یاد کرده اند. [ ۱]
در زیر گنبد مسجد جامع گلپایگان، آیه ۱۸ سوره توبه نقش بسته و در دنباله آن به «ابوشجاع محمد بن ملک شاه قسیم» ( امیرالمومنین ) اشاره شده است. در کتیبه مزبور نام «محمد بن ابراهیم بنا» هم آمده که در معماری مسجد دست داشته است.
دور و بر محراب تاریخی مسجد جامع گلپایگان آیات ۲۸۵ و ۲۸۶ سوره بقره و اوائل سوره مومنون نقش بسته است. ( حدود ۱۴ آیه از اوائل سوره )
در حاشیه بالای محراب آیه ای از سوره شورا ( شوری ) لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَ هُوَالسَّمیعُ الْبَصیرُ دیده می شود و در گوشه های بالای گنبد در ستایش خلفای راشدین ابیاتی حک شده است. ( البته بعدها عده ای خواسته اند در اصل کتیبه دست ببرند و چون نتوانستند جملات توهین آمیزی را در رد و لعن ابابکر و عمر و عثمان و. . . در کنار رساله کتیبه که در عصر ناصری تنظیم و تدوین شده افزودند. )
باستان شناسان با خواندن کتیبه های محراب دریافتند که بخشی از کتیبه ها در زیر کف شبستان مسجد است. با مطالعه دقیق کتیبه ها، تاریخ دقیق ساخت مسجد روشن شد. [ ۲]
رساله کتیبه های اطراف و جوانب مسجد جامع گلپایگان که نسخه منحصر به فرد آن به شماره ۱۳/۶۱۹۶ در مجموعه ۱۵۷۷ در کتابخانه ملی ملک نگهداری می شود[ ۳] متعلق به عصر ناصری است و توسط «فضل لله بروجردی» نوشته شده است.
نسخه مزبور که در کتابخانه ملک نگهداری می شود، به خط شکسته نستعلیق و در ۲ صفحه ۲۵ سطری و در ابعاد ۸/۱۰× ۷/۱۷ سانتیمتر است و حدود ۴۰۰ سال پیش در تاریخ ۱۳۰۲ ه. ق ( تابستان ۱۰۳۲ شمسی ) نگاشته شده است.
فضل الله بروجردی در مقدمه کتیبه با یاد پدرش «آخوند ملا زین العابدین بروجردی» که وی را افضل العلما و المجتهدین و. . . و سلمان زمانه معرفی می کند با مدح و ثنای بسیار از حاکم شهر «میرزا یحیی خان معظم السلطان گلپایگانی»، اشاره می کند که از نامبرده خط کوفی را آموخته و شنیده در گلپایگان مسجدی قدیمی موجود است.
بهمراه «آخوند ملا محمد رضای معروف به قطب» راهی مسجد مزبور شدیم و «ملاحظه شد بنایی است بسیار محکم و مرتفع وعالی و در اطراف و جوانب آن خط کوفی، کتیبه نویسی که الحق به این خوبی کمتر دیده شده است. »
عکس کتیبه های مسجد جامع گلپایگان
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران