کتابچی آنتوان. کتابچی، آنتوان (استانبول ۱۲۵۹ـ ۱۳۲۰ق)
(معروف به کتابچی خان و ناظم میزان) دولتمرد ارمنی تبار عثمانی. پدرش ژاک از ارمنیانی بود که پس از اشغال گرجستان به دست روس ها، به عثمانی گریخت. آنتوان از اتباع دولت عثمانی بود، اما حدود ۲۲ سال به خدمت دولتی در ایران سرگرم بود. کتابچی خان، قانون نویس گمرک ایران و مدیر کل اجرایی ادارۀ گمرک بود و به یاری حامی اش امین السلطان نظام گمرکات و ادارۀ مرکزی آن را در تهران متمرکز کرد. در ۱۳۱۲ق به سمت رایزن سفارت ایران در بروکسل گمارده شد و در اروپا نشیمن گزید. کتابچی خان در بستن قرارداد معروف نفت دارسی نقش فراوانی داشت و پس از آن که او به اتفاق ماریوت در ۱۹۰۱ به نمایندگی از دارسی به ایران آمد و موفق به بستن قرارداد شدند، سود کلانی نصیبش شد. پس از آن چندی نیز کمیسر نفت دولت ایران بود و در عملکرد کاوش نفت در چاه سرخ نظارت کرد.
(معروف به کتابچی خان و ناظم میزان) دولتمرد ارمنی تبار عثمانی. پدرش ژاک از ارمنیانی بود که پس از اشغال گرجستان به دست روس ها، به عثمانی گریخت. آنتوان از اتباع دولت عثمانی بود، اما حدود ۲۲ سال به خدمت دولتی در ایران سرگرم بود. کتابچی خان، قانون نویس گمرک ایران و مدیر کل اجرایی ادارۀ گمرک بود و به یاری حامی اش امین السلطان نظام گمرکات و ادارۀ مرکزی آن را در تهران متمرکز کرد. در ۱۳۱۲ق به سمت رایزن سفارت ایران در بروکسل گمارده شد و در اروپا نشیمن گزید. کتابچی خان در بستن قرارداد معروف نفت دارسی نقش فراوانی داشت و پس از آن که او به اتفاق ماریوت در ۱۹۰۱ به نمایندگی از دارسی به ایران آمد و موفق به بستن قرارداد شدند، سود کلانی نصیبش شد. پس از آن چندی نیز کمیسر نفت دولت ایران بود و در عملکرد کاوش نفت در چاه سرخ نظارت کرد.