کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی در شهر مشهد و در حرم امام رضا قرار گرفته است. این کتابخانه دارای مساحت بالا و حجم زیادی از کتاب ها، نسخ خطی و آثار تاریخی است که باعث کسب رتبه بالایی در میان سایر کتابخانه ها در ایران و آسیای غربی شده است. کتابخانه آستان قدس رضوی، یکی از بزرگ ترین و جامع ترین کتابخانه های جهان اسلام است و گفته می شود بزرگ ترین دارندهٔ نسخه های چاپ سنگی در ایران است و دارای قدیمی ترین قرآن های خطی در دنیا به شمار می رود.
... [مشاهده متن کامل]
کتابخانه آستان قدس رضوی از جمله کتابخانه های وقفی قدیمی است که تا امروز پابرجا مانده است. تاریخ مشخصی برای تاسیس این کتابخانه گزارش نشده است و منابع نیز در سال تاسیس آن دچار اختلاف اند. برخی بر این باورند که از قرن چهارم ه. ق این کتابخانه فعال بوده است ولی اسناد موجود، از وجود کتابخانه ای در جوار حرم امام رضا در دوره صفویه خبر می دهند. این کتابخانه در دوره صفویه و با وقف عالمان و شاهان رونق گرفت و وسعت آن بیش از پیش شد. در دوره افشار و قاجار نیز بر این رونق افزوده شد. در دوره قاجار، برای نظام مند کردن کتابخانه، رئیسی بر آن انتخاب شد و بعدها در دوره پهلوی، ساختمان مشخصی برای آن وضع گردید. در دوره جمهوری اسلامی نیز چند مرتبه کتابخانه جابه جا شد تا سرانجام در مکان فعلی خود، مستقر شد.
کتابخانه در حال حاضر، زیر مجموعه سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی اداره می شود که رئیس آن را تولیت آستان قدس رضوی مشخص می نماید. این کتابخانه از کتابخانه های عمومی و تخصصی، مرکز نگهداری نسخ خطی، اداره حفظ و مرمت آثار، مرکز اسناد و مطبوعات و اداره روابط عمومی و امور بین الملل تشکیل شده است. علاوه بر کتابخانه های موجود در حرم امام رضا، ۶۰ باب کتابخانه دیگر در شهر مشهد و دیگر شهرهای ایران و یک باب کتابخانه در هند نیز، زیر مجموعه کتابخانه های آستان قدس رضوی به شمار رفته اند.
بر اساس آخرین آمارهای منتشر شده درباره این کتابخانه، بیش از ۴ میلیون کتاب چاپی و بیش از ۱۴۷ هزار نسخه سمعی - بصری در این کتاب خانه نگهداری می شود. عداد نسخه های خطی این مجموعه تا پایان سال ۱۴۰۱ شمسی را ۱۰۶ هزار نسخه عنوان شده است. همچنین گفته شده است که ۶۵ هزار نسخه چاپ سنگی در این کتابخانه نگهداری می شود. اولین قرآن تاریخ دار مجموعه کتابخانه، متعلق به سال ۳۲۷ ه. ق است. دو نسخه قدیمی دیگر که در سال های ۳۸۳ و ۳۹۳ ه. ق به ترتیب از جانب ابن سیمجور و ابن کثیر وقف این کتابخانه شده اند، دیگر آثار پرقدمت قرآنی این مجموعه است. تعداد اسناد نگهداری شده در مرکز اسناد آستان قدس رضوی را نزدیک به ۱۴ میلیون برگ سند مکتوب و ۱۰۸ هزار عکس، نگاتیو، اسلاید، کنتاک و فایل دیجیتالی عنوان کرده اند. غیر از نسخ مکتوب، بیش از ۱۱ میلیون و ۲۲۶ هزار نسخه سی دی و منابع غیر مکتوب ( الکترونیکی ) برای این مجموعه گزارش شده است.
... [مشاهده متن کامل]
کتابخانه آستان قدس رضوی از جمله کتابخانه های وقفی قدیمی است که تا امروز پابرجا مانده است. تاریخ مشخصی برای تاسیس این کتابخانه گزارش نشده است و منابع نیز در سال تاسیس آن دچار اختلاف اند. برخی بر این باورند که از قرن چهارم ه. ق این کتابخانه فعال بوده است ولی اسناد موجود، از وجود کتابخانه ای در جوار حرم امام رضا در دوره صفویه خبر می دهند. این کتابخانه در دوره صفویه و با وقف عالمان و شاهان رونق گرفت و وسعت آن بیش از پیش شد. در دوره افشار و قاجار نیز بر این رونق افزوده شد. در دوره قاجار، برای نظام مند کردن کتابخانه، رئیسی بر آن انتخاب شد و بعدها در دوره پهلوی، ساختمان مشخصی برای آن وضع گردید. در دوره جمهوری اسلامی نیز چند مرتبه کتابخانه جابه جا شد تا سرانجام در مکان فعلی خود، مستقر شد.
کتابخانه در حال حاضر، زیر مجموعه سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی اداره می شود که رئیس آن را تولیت آستان قدس رضوی مشخص می نماید. این کتابخانه از کتابخانه های عمومی و تخصصی، مرکز نگهداری نسخ خطی، اداره حفظ و مرمت آثار، مرکز اسناد و مطبوعات و اداره روابط عمومی و امور بین الملل تشکیل شده است. علاوه بر کتابخانه های موجود در حرم امام رضا، ۶۰ باب کتابخانه دیگر در شهر مشهد و دیگر شهرهای ایران و یک باب کتابخانه در هند نیز، زیر مجموعه کتابخانه های آستان قدس رضوی به شمار رفته اند.
بر اساس آخرین آمارهای منتشر شده درباره این کتابخانه، بیش از ۴ میلیون کتاب چاپی و بیش از ۱۴۷ هزار نسخه سمعی - بصری در این کتاب خانه نگهداری می شود. عداد نسخه های خطی این مجموعه تا پایان سال ۱۴۰۱ شمسی را ۱۰۶ هزار نسخه عنوان شده است. همچنین گفته شده است که ۶۵ هزار نسخه چاپ سنگی در این کتابخانه نگهداری می شود. اولین قرآن تاریخ دار مجموعه کتابخانه، متعلق به سال ۳۲۷ ه. ق است. دو نسخه قدیمی دیگر که در سال های ۳۸۳ و ۳۹۳ ه. ق به ترتیب از جانب ابن سیمجور و ابن کثیر وقف این کتابخانه شده اند، دیگر آثار پرقدمت قرآنی این مجموعه است. تعداد اسناد نگهداری شده در مرکز اسناد آستان قدس رضوی را نزدیک به ۱۴ میلیون برگ سند مکتوب و ۱۰۸ هزار عکس، نگاتیو، اسلاید، کنتاک و فایل دیجیتالی عنوان کرده اند. غیر از نسخ مکتوب، بیش از ۱۱ میلیون و ۲۲۶ هزار نسخه سی دی و منابع غیر مکتوب ( الکترونیکی ) برای این مجموعه گزارش شده است.
