کتابخانه سیار

کتابخانهٔ سیّار کتابخانه ای قابل حمل و نقل است که در واقع یک مجموعهٔ کتاب یا سایر منابع است که می تواند بیرون از محدودهٔ کتابخانه به دست کتابخوانان برسد. این کتابها و منابع با وسایل حمل و نقل جابه جا شده و به مراجعان ارائه می شود.
بنا به تعریف محمد حسن زاده ( دانشیار دانشگاه تربیت مدرس و رئیس انجمن علمی ارتقای کتابخانه های عمومی ایران ) : کتابخانه های عمومی طبق تعریف سازمان های بین المللی و ادبیات علمی، کتابخانه هایی هستند که با هدف دسترسی و استفاده عموم مردم از آن ها ساخته می شوند. اما به دلایل مختلفی امکان ساخت کتابخانه در همه محل ها و محله ها ممکن است وجود نداشته باشد و حتی ممکن است، برخی از محل ها به صورت فصلی، موسمی یا به شکل های گوناگون مورد استفاده اهالی قرار بگیرد. لذا به جای ساخت کتابخانه ثابت، در این گونه موارد، از کتابخانه های سیار استفاده می شود.
وظایف مراکز کتابخانه های سیار:[ ۱]
• مجموعه سازی کتابخانه های سیار، تهیه مجموعه لازم برای کتابخانه سیار از اهم وظایف کانون می باشد.
• برنامه ریزی مناسب زمانی و مکانی برای ارائه خدمات کتابخانه های سیار
• تعیین مکان های مناسب توقف کتابخانه سیار
• تعیین کارمندان مناسب برای کتابخانه های سیار
• تدوین آیین نامه ها و دستورالعمل های اجرایی لازم
کتابخانه های سیار جدید با استفاده از فناوری بی سیم برای ارسال و دریافت داده های اینترنتی و ارتباطات دوربرد مانند دورنگار، خط تلفن، رایانه، و ماهواره می توانند ایستگاه های بیشتری در نقاط دوردست داشته باشند و منابع و کتابهای الکترونیک را به دست کتابخوانان برسانند. این گونه کتابخانه های سیار، کتابخانهٔ سیار الکترونیک یا سایبرموبایل نامیده می شوند. [ ۲]
نخستین کتابخانه سیار در ایران را کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به عنوان کتابخانه روستایی در سال ۱۳۴۵ تاسیس کرد. ساخت دو مدل کتابخانه سیار شهری و کتابخانه سیار روستایی در دستور کار این سازمان است. [ ۳]