کتاب القصاص و المذکرین

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] «کتاب القُصّاص و المذَکِّرین» نوشته ابوالفرج عبدالرحمن بن علی بن جوزی (متوفی 597ق) در برگیرنده احوال داستان سرایان و وعاظی است که حرفه آنها نقل حکایات مختلف برای مردم و ترساندن آنها از روز جزا بوده است. این کتاب که به زبان عربی به رشته تحریر درآمده حاوی نکات طنز و ظریف فراوانی است.
در ابتدای کتاب مقدمه مفصلی از محقق کتاب محمد بن لطفی الصباغ دیده می شود.در این بخش از کتاب شرح حال ابن جوزی و مطالبی مفیدی درباره کتاب ذکر شده است. متن کتاب نیز در دوازده باب تدوین شده است.برخی ابواب کتاب مشتمل بر چندین فصل و برخی نیز فاقد فصل و یا بخش است. روایات کتاب شماره گذاری شده که بالغ بر 220 روایت است.
نویسنده کتاب به این نکته توجه دارد که میان داستان سرائی و موعظه و تذکیر که وعاظ به آن می پردازند تفاوت وجود دارد و این سه، مقوله ا ‍ی جدا از یکدیگر هستند، به این گونه که در تعریف موعظه می گوید: «وعظ ترساندن انسان از روز جزا می باشد به گونه ای که با شنیدن آن دل آدمی نرم شده و آماده پذیرفتن سخن حق می شود.»
و در تعریف تذکیر می نویسد: «یادآوری نعمت های خداوند متعال برای مردم و واداشتن آنها برای شکر و سپاس خالق یکتا و بیم دادن آنها از مخالفت خداوند و ارتکاب گناهان می باشد.»
و در تعریف داستان سرا (قُصاص)در صفحه 259 این چنین بیان می دارد: «داستان سرا کسی است که وقایع گذشته را بازگو کرده و تفصیلات مربوط به آن را بیان می کند... نقل اخبار پیشینیان باعث پند گرفتن افراد می شود و چه بسا اشخاصی با شنیدن این وقایع، سیره و روش نیکوئی برای خود در زندگی معین کنند.»

پیشنهاد کاربران

بپرس