کانن در ر

کانن در رِ یا کاننِ پاخلبل اسمی است که بر روی یکی از کانن های یوهان پاخلبل، موسیقی دان و آهنگساز آلمانی موسیقی دورهٔ باروک، گذاشته شده است. نام اصلی و کامل این قطعه کانن و ژیگ برای سه ویولن و باسو کانتینو ( به آلمانی: Kanon und Gigue für drei Violinen mit Generalbaß ) است؛ هرچند که با نام های کوتاه تری مثل کانن در رِ ماژور نیز شناخته می شود.
تاریخ و مراحل آهنگسازی این قطعه امروزه نامشخص است و قدیمی ترین دست نویسی که تاکنون از این اثر پیدا شده، مربوط به سدهٔ نوزدهم میلادی است. همانند دیگر آثار پاخلبل، این اثر هم باآنکه در زمان خودِ پاخلبل شناخته شده و محبوب بود، اما به زودی از روالِ اجرا خارج شد و تا چند قرن ناشناخته بود. در سال ۱۹۶۸، تنظیمی از آهنگ برای ارکستر توسط ژان - فرانسوا پیلار موجب شد تا این قطعه به محبوبیت چشمگیر و افسانه ای برسد، به طوری که در دهه های بعد این قطعه بارها در مراسم های گوناگونی همچون مجلس عروسی یا مراسم ختم مورد استفاده قرار می گرفت و بارها توسط ارکسترهای گوناگون ضبط و اجرا می شد و تنظیم ها و کاورهای این قطعه بارها در موسیقی پاپ نیز اجرا می شد و مورد استفاده قرار می گرفت. [ ۱]
هر دو موومان این قطعه در گام رِ ماژور نوشته شده است و بااین که این قطعه یک کانن محسوب می شود، اما عناصری از فرم شاکن را نیز داراست.
پاخلبل در دوران زندگی خود به خاطر ساختن آثار برای ارگ و دیگر سازهای شستی دار به شهرت اساسی رسید. امروزه هم او را بیشتر به خاطر موسیقی مجلسی و موسیقی کلیسایی می شناسند. [ ۲] متأسفانه امروزه بیشتر آثار وی از میان رفته است و تنها بخش های کوچک و دست نویس های پراکنده ای از آثار او وجود دارد که باقی مانده است. «کانن و ژیگ» نیز یکی از همین آثار باقی مانده از وی است. قدیمی ترین نسخهٔ دست نویسی که در حال حاضر از این قطعهٔ موسیقی باقی مانده، در کتابخانه دولتی برلین نگهداری می شود. ( با شمارهٔ Mus. MS 16481/8 ) [ ۳]
از مراحل و علت ساخته شدن چنین اثری اطلاعاتی در دست نیست. هانس - یواخیم شولتسه، در نوشته ای، دلیلِ ساخته شدن چنین قطعه ای را مراسم عروسی یوهان کریستف باخ در تاریخ ۲۳ اکتبر ۱۶۹۴ می داند که در آن مراسم پاخلبل دعوت شده بوده است. یوهان کریستف باخ برادر یوهان سباستیان باخ و شاگرد پاخلبل بوده است. به هرحال، بیشتر محققان، تاریخ نوشته شدن این اثر را پیش از سدهٔ ۱۸ می دانند. [ ۴]