کاشف السلطنه

/kASefossaltane/

لغت نامه دهخدا

کاشف السلطنه. [ ش ِ فُس ْ س َ طَ ن َ ] ( اِخ ) لقب او «چایکار» بوده است. رجوع به «چایکار» شود. شاهزاده حاجی محمد میرزا کاشف السلطنه چایکار پس از اتمام تحصیلات در اروپا در سنه 1314 هَ. ق. و در 35 سالگی با سمت ژنرال قنسول به هندوستان رفت و در ضمن توقف در آن سرزمین ، فن زراعت چای را آموخت و این محصول را با زحماتی برسم ارمغان بایران آورد. اول کسی بود که چایکاری را در ایران رواج داد و تمام عمر خود را صرف خدمات عمده بدولت و ملّت نموده در این راه مجاهدت کرد و مجدداً برای توسعه کشت چای در 65 سالگی مأمور هندوچین و ژاپون شد و درمراجعت از راه بوشهر، در روز دوشنبه 31 فروردین سال 1308 هَ.ش. دو ساعت بعد از ظهر، در کتل ملوب ، با اتومبیل پرت شد و فوت کرد .آرامگاه وی در لاهیجان مقابل مؤسسه کشاورزی است.

فرهنگ فارسی

(شاهزاده حاجی ) محمد ( میرزا ) چایکار از رجال قر. ۱۴ ه ق . ( ف. ۱۳٠۸ ه ش . ) . وی پس از اتمام تحصیلات در اروپا در سال ۱۳۱۴ ه ق . و در ۳۵ سالگی با سمت ژنرال قنسول بهندوستان رفت و در ضمن توقف در آن سرزمین فن زراعت چای را آموخت . سپس مقداری ازین محصول را با تحمل زحماتی بایران آورد و او نخستین کسی است که چایکاری را در ایران رایج کرد . وی در آغاز لاهیجان را برای کشت چای مناسب تشخیص داد و در آنجا بکاشت آن اقدام کرد . در ۶۵ سالگی برای توسعه کشت چای مامور هندو چین و ژاپن شد و در مراجعت از راه بوشهر در کتل ملوب با اتومبیل پرت شد و در گذشت . آرامگاه او در لاهیجان برابر موسسه کشاورزی است .

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از اثر آفرینان است
کاشف السلطنه(1308-1244 ش)، دانشمند و نویسنده. ملقب به چایکار. در تربت حیدریه به دنیا آمد. در کودکی پدر را از دست داد و تحت تکفل دایی خود حسام السلطنه قرار گرفت. وی پس از اتمام دروس مقدماتی وارد دارالفنون شد و به فراگرفتن زبان فرانسه و سایر علوم مشغول گردید.
سپس به استخدام وزارت امور خارجه درآمد و به منشی گری در خدمت میرزا نصراللَّه خان مشیرالدوله پرداخت. محمد میرزا در 1298 ق با سمت دبیر دومی به پاریس رفت و موفق به اخذ لیسانس در رشته ی حقوق از دانشگاه سوربن شد و در 1306 ق به ایران بازگشت و از جانب ابوالفتح میرزا مؤیدالدوله عهده دار منصب نایب الایاله تربت حیدریه شد.
وی به علت استبداد ناصرالدین شاه به نشر افکار آزادی خواهی و شبنامه نویسی پرداخت. سپس به نیشابور و از آنجا به روسیه گریخت و بعد به عثمانی و فرانسه رفت و پس از قتل شاه به ایران بازگشت. وی در 1314 ق با سمت کنسول ارشد ایران به هند رفت و در آنجا به عنوان یک تاجر فرانسوی به مطالعه درباره ی طرز کشت چای پرداخت.
محمد میرزا هنگام بازگشت از چین و هند به ایران مقدار زیادی تخم و نهال چای با خود آورد و در نواحی شمال ایران به طور وسیع کشت کرد. او در زمان مظفرالدین شاه به ریاست سازمان چای منصوب گردید. در 1322 ق دوباره به فرانسه رفت و پس از بازگشت در 1325 ق مأمور تأسیس شهرداری به سبک جدید شد.
بعد از یک سال به وزارت خارجه رفت و وی سرانجام هنگام بازگشت از هندوستان در راه بوشهر به سمت شیراز با اتومبیل به دره سقوط کرد. آرامگاه وی در لاهیجان است. لازم به ذکر است که در بعضی از منابع نام پدر او را محمدحسن میرزا و تولدش را در 1341 ق ذکر کرده اند. از آثارش: مجله ی «ممات و حیات»، برای نمایندگان شورا و سفرای مقیم ایران؛ «دستورالعمل زراعت چای»؛ « قانون بلدیه»؛ «فواید راه آهن»، تغییرات و ترقیات در وضع و حرکت و مسافرت و حمل اشیاء.

پیشنهاد کاربران

بپرس