کاشانی عزالدین محمود بن علی

[ویکی نور] شیخ عزالدین محمود بن علی کاشانی نظنزی از علما و عرفای نامور قرن هشتم هجری است. وی شاگرد نورالّدین عبدالصمد بن علی اصفهانی نطنزی از مشایخ معروف سلسله سهروردیّه بوده و در سال 735ق وفات یافته است. وی در فروع مذهب، شافعی و در مسلک، صوفی و در اصول عقاید، اشعری است. به واسطه مسلک تصوّف، عقاید او از تعصّب بیرون آمده و یک نوع اعتدالی پیدا کرده است که هدف اصلی و مقصود اساسی مسلمانان حقیقی است. در اصول عقاید مانند غالب اشعری ها خشک و جامد نیست بلکه به روش اهل تحقیق از حدود تقلید تجاوز می کند مثلاً درباره اسماءالله می گوید: اسماءالهی در آنچه شنیده ایم و به ما رسیده است منحصر نیست و حال آنکه اشاعره اسماءالله را توقیفی می دانند و از حدّی که در شرع وارد شده تجاوز نمی کنند و همچنین درباره جبر و اختیار حد معتدل مابین جبر اشعری و تفویض معتزلی را گرفته و مانند شیعیان به امر بین الامرین معتقد و سخن امام صادق (ع) که «لا جبر و لا تفویض و لکن امر بین الامرین» متمسّک شده است. عزالدین محمود عارف مشترّع زاهد است و به همین دلیل، گاهی کتاب او به فقه و ادعیه و اعمال عبادی شبیه تر است تا به کتاب تصوّف، و به طور خلاصه می توان گفت که مکتب وی تلفیق حقیت، طریقت و شریعت است. عزالدین در علوم متداوله عصر خویش مخصوصاً ادبیات، فلسفه، عرفان، کلام و حدیث مانند دانشمندان معاصر و هم مسلکش کمال الدین عبدالرزاق کاشانی تسلّط و تبحر کامل داشت.
مصباح الهدایة و مفتاح الکفایة / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده