کاستور و پولوکس

کاسْتور و پولوکْس (Castor and Pollux/Polydeuces)
(یا: دیسکوری ها؛ پولودیوکوس؛ لقب:دیوسکوری به معنای پسران زئوس)در اساطیر یونان، دوقلوهای جدایی ناپذیر، پسران لِدا۱ برادران هلن و کلی تمنسترا و حامیان دریانوردان. نام دو ستاره از صورت فلکی جوزا (دو پیکران) نماد محبت برادرانه این دو است. این دو ستاره در نجوم اسلام «رأس التوأم المتقدم» و «رأس التوأم الشرقی» نامیده می شوند. روایات مختلفی از تولد این دو وجود دارد؛ در روایتی، زئوس در هیئت قو پدر هر دوی آن ها است و این دو برادر از تخمی سر درمی آورند. در روایتی دیگر، پولودیوکیس (همان پولوکس رومی) پسر زئوس است و کاستور پسر توندارئوس اسپارتا، شوهر لِدا. پولودیوکیس عمر جاودان داشت، چون فرزند رب النوع بود، ولی خطر پیری و مرگ همواره کاستور را تهدید می کرد. وقتی کاستور در جنگ با پسرعموهایش ایداسو لونکئوس کشته شد، زئوس اجازه داد پولودیوکیس عمر جاودانش را با کاستور شریک شود و هرکدام از آن ها یک روز در میان بر جهان مردگان و نزد خدایان بروند. زئوس برای ارج گذاشتن به عشق این دو، تصویرشان را در میان صور فلکی جای داد. به روایت هومر از این داستان، دوقلوها فرزندان توندارئوس اند و هلن، فرزند زئوس. مطابق روایات دوره های بعدی لیدا دو تخم می گذارد که یکی از پسرانش (کاستور و پولوکس) متولد می شوند و از دیگری هلن. این دو برادر هلن را از چنگ تسئوس که وی را ربوده بود، نجات دادند. در مراسم شکار کالدونیایی نیز حضور داشتند. ملئاگر این مراسم را برای شکار گرازی که آرتمیس فرستاده بود، ترتیب داد. پولودیوکیس، هنگامی که با آرگونات ها در به دست آوردن پشم زرین همکاری می کرد، آمیکوس پادشاه ببروشیا را که قهرمان مشت زنی بود و پیشتر در مبارزاتش افراد زیادی را از پای درآورده بود، به قتل رساند. در افسانه ها، پوسیدون، خدای آب ها، قدرت مهار امواج و بادها را به این دو برادر سپرد. دریانوردان این دو را می پرستیدند و باور داشتند که این دو برادر هنگام وقوع طوفان در روشنایی آبی فامی که براثر جریان الکتریکی هوا ایجاد می شود، پدیدار می شوند. این روشنایی شعله مانند هم اکنون «آتش سنت اِلمو» نامیده می شود. کیش کاستور و پولودیوکیس زمانی از اسپارتا به رم راه یافت که این دو برادر در جنگ دریاچۀ رِگیلوس با آولوس پوستومیوس و جمهوری نوپای وی همکاری کردند و علیه تارکوئینیوس سوپربوس، تا آخرین پادشاه روم و متحدان لاتینی وی جنگیدند. این دو برادر عموماً در هیئت جنگجویانی سوار بر دو اسب سفید توصیف می شوند که کلاه خودهایی تخم مرغی شکل با نشان ستاره بر سر دارند.