کاروان سرای سعدالسلطنه

کاروان سرای سَعْدُالسّلطنه
در خیابان امام خمینی در قزوین از دورۀ قاجار. در اواخر دورۀ ناصرالدین شاه به وسیلۀ سعدالسلطنه حاکم قزوین در قسمتی از باغ سعادت آباد احداث شده است. دارای یک حیاط بزرگ با حجره هایی در یک طبقه است؛ حیاط دیگری که از دو حجره و دو انبار بسیار بزرگ تشکیل شده و به بازارچه سعدیه راه دارد؛ حیاط دیگری در شرق محوطه که به حیاط بزرگ راه دارد، و چند حجره و یک حمام داشته است؛ یک محوطۀ وسیع سرپوشیده با حجره های متعدد؛ حیاط بارانداز که یک حوض و یک شترخان وسیع دارد و دالان درازی در غرب محوطه سرپوشیده موسوم به قیصریه که به بازارچه سعدیه راه دارد. در حیاط بارانداز یک کارگاه کشمش خشک کُنی و یک آسیاب بزرگ بود. در کنار آن بازارچه سعدالسلطنه قرار دارد. در غرب سرا، سرای دیگری است که در اختیار بازرگانان ارمنی بود و سالیان دراز تجارتخانۀ معروف تومانیانس در آن فعالیت داشت. سرای سعادت تا پایان دورۀ قاجار و جنگ جهانی اول مرکز تجاری قزوین بود. در دورۀ پهلوی با امتداددادن خیابان سپه قسمتی از آن تخریب شد. به آن سرای سعدیه و سرای سعادت نیز می گویند.