کارْلایْل، تامِس (۱۷۹۵ـ۱۸۸۱)(Carlyle, Thomas)
کارْلایْل، تامِس
کارْلایْل، تامِس
کارْلایْل، تامِس
مقاله نویس و مورخ اجتماعی اسکاتلندی. ازجمله آثار اوست: سارتور رسارتوس یا خیاطی که از نو خیاط شد (۱۸۳۳ـ۱۸۳۴) شرح بی ایمانی اش به باورهای مسیحی؛ انقلاب فرانسه (۱۸۳۷)؛ و مقالۀ بلند «چارتیسم» (۱۸۳۹) که حمله به نظریۀ اقتصاد آزاد است. خانه ای که کارلایل و همسرش در شاینرو، واقع در چلسی لندن از ۱۸۳۴ در آن زندگی می کردند، هم اکنون موزه است. کارلایل در اکلفچن دامفریس شر به دنیا آمد. دانشگاه ادینبورگ را بی اخذ مدرک ترک کرد و برای گذران عمر به تدریس پرداخت و در همان حال چند سالی را وقف مطالعۀ ادبیات آلمان کرد. در ۱۸۲۱ بحرانی روحی را پشت سر گذاشت، که شرح آن در سارتور رسارتوس آمده، و بخش اول آن مطالعۀ نمادین جامعه است. کارلایل آثار گوته را به انگلیسی ترجمه کرد و زندگی نامۀ شیلر، شاعر و نمایش نامه نویس آلمانی، را نگاشت. با انتشار کتاب انقلاب فرانسه شهرت یافت و در ۱۸۳۴ به لندن رفت. سخنرانی های او بین ۱۸۳۷ تا ۱۸۴۰ عبارت بودند از در باب قهرمانان، و عبادت قهرمانان و قهرمانی در تاریخ (انتشار ۱۸۴۱). کارلایل در ۱۸۳۵ نگارش تاریخ فردریک کبیر (۱۸۵۸ـ۱۸۶۵ ) را شروع کرد. پس از فوت همسرش در ۱۸۶۶ نامه های وی را ویراست (۱۸۸۳) و خاطرات (۱۸۸۱) را آماده کرد؛ که در این اثر زوایای تاریک شخصیت خود و بی توجهی به همسرش را برملا ساخت که نمی توانست خود را به سبب آن ببخشد. آثار دیگرش عبارت اند از گذشته و حال (۱۸۴۳)، «نامه ها و سخنرانی های کرامول» (۱۸۴۵) که اقبال خوبی نیز داشت، و زندگی نامۀ دوستش جان استرلینگ (۱۸۵۱). کارلایل همچنین دوست جان استوارت میل و رالف والدو امرسون بود. نثر فصیح و شاعرانه اش کاملاً از زبان خشک و آراسته ای که تا آن زمان از یک مورخ انتظار می رفت متمایز بود و به همین سبب انتقادهای شدیدی را برانگیخت. هیچ مورخی در توصیف به پای او نمی رسد. هرچند قوۀ استدلال او گاه ضعیف است، در بیان روشن افکارش بسیار توانا بود. او به قهرمان باور داشت که به لحاظ نظری فردی بود با بصیرت و شجاعت و می توانست انسان را از درماندگی و حماقت برهاند؛ و به لحاظ عملی، شخصیت های بی رحمی چون کرامول، فردریک، یا ناپلئون. کارلایل عقیده داشت از آن جا که عدالت غایی بر جهان حکمفرماست، حق نهایتاً باید پیروز و قدرت باید همچون ابزاری برای رسیدن به این هدف باشد. به سبب اعتقاد بنیادینش به کالونیسم ذاتاً به یافتن برگزیدگان گرایش داشت، اما این اعتقاد وی الهام بخش جدیت اخلاقی و خشمش از ریاکاری و خودپسندی ماتریالیسم و اقتصاد آزاد دورۀ ویکتوریا نیز بود. او ذاتاً مورخی تجسم گرا بود و نه یک فیلسوف، نتایج منطقی استدلال های او در مقایسه با قدرت شگرف نثرش در بیان این استدلال ها اهمیت کمتری دارند.
کارْلایْل، تامِس
کارْلایْل، تامِس
کارْلایْل، تامِس
مقاله نویس و مورخ اجتماعی اسکاتلندی. ازجمله آثار اوست: سارتور رسارتوس یا خیاطی که از نو خیاط شد (۱۸۳۳ـ۱۸۳۴) شرح بی ایمانی اش به باورهای مسیحی؛ انقلاب فرانسه (۱۸۳۷)؛ و مقالۀ بلند «چارتیسم» (۱۸۳۹) که حمله به نظریۀ اقتصاد آزاد است. خانه ای که کارلایل و همسرش در شاینرو، واقع در چلسی لندن از ۱۸۳۴ در آن زندگی می کردند، هم اکنون موزه است. کارلایل در اکلفچن دامفریس شر به دنیا آمد. دانشگاه ادینبورگ را بی اخذ مدرک ترک کرد و برای گذران عمر به تدریس پرداخت و در همان حال چند سالی را وقف مطالعۀ ادبیات آلمان کرد. در ۱۸۲۱ بحرانی روحی را پشت سر گذاشت، که شرح آن در سارتور رسارتوس آمده، و بخش اول آن مطالعۀ نمادین جامعه است. کارلایل آثار گوته را به انگلیسی ترجمه کرد و زندگی نامۀ شیلر، شاعر و نمایش نامه نویس آلمانی، را نگاشت. با انتشار کتاب انقلاب فرانسه شهرت یافت و در ۱۸۳۴ به لندن رفت. سخنرانی های او بین ۱۸۳۷ تا ۱۸۴۰ عبارت بودند از در باب قهرمانان، و عبادت قهرمانان و قهرمانی در تاریخ (انتشار ۱۸۴۱). کارلایل در ۱۸۳۵ نگارش تاریخ فردریک کبیر (۱۸۵۸ـ۱۸۶۵ ) را شروع کرد. پس از فوت همسرش در ۱۸۶۶ نامه های وی را ویراست (۱۸۸۳) و خاطرات (۱۸۸۱) را آماده کرد؛ که در این اثر زوایای تاریک شخصیت خود و بی توجهی به همسرش را برملا ساخت که نمی توانست خود را به سبب آن ببخشد. آثار دیگرش عبارت اند از گذشته و حال (۱۸۴۳)، «نامه ها و سخنرانی های کرامول» (۱۸۴۵) که اقبال خوبی نیز داشت، و زندگی نامۀ دوستش جان استرلینگ (۱۸۵۱). کارلایل همچنین دوست جان استوارت میل و رالف والدو امرسون بود. نثر فصیح و شاعرانه اش کاملاً از زبان خشک و آراسته ای که تا آن زمان از یک مورخ انتظار می رفت متمایز بود و به همین سبب انتقادهای شدیدی را برانگیخت. هیچ مورخی در توصیف به پای او نمی رسد. هرچند قوۀ استدلال او گاه ضعیف است، در بیان روشن افکارش بسیار توانا بود. او به قهرمان باور داشت که به لحاظ نظری فردی بود با بصیرت و شجاعت و می توانست انسان را از درماندگی و حماقت برهاند؛ و به لحاظ عملی، شخصیت های بی رحمی چون کرامول، فردریک، یا ناپلئون. کارلایل عقیده داشت از آن جا که عدالت غایی بر جهان حکمفرماست، حق نهایتاً باید پیروز و قدرت باید همچون ابزاری برای رسیدن به این هدف باشد. به سبب اعتقاد بنیادینش به کالونیسم ذاتاً به یافتن برگزیدگان گرایش داشت، اما این اعتقاد وی الهام بخش جدیت اخلاقی و خشمش از ریاکاری و خودپسندی ماتریالیسم و اقتصاد آزاد دورۀ ویکتوریا نیز بود. او ذاتاً مورخی تجسم گرا بود و نه یک فیلسوف، نتایج منطقی استدلال های او در مقایسه با قدرت شگرف نثرش در بیان این استدلال ها اهمیت کمتری دارند.
wikijoo: کارلایل،_تامس_(۱۷۹۵ـ۱۸۸۱)