کارخانه مطلق سازی

کارخانۀ مُطْلق سازی (Tovarna na Absolutno)
رمانی از کارل چاپک، منتشر شده به زبان چکی در ۱۹۲۲. این اثر که از ناب ترین آثار جریان موسوم به نوشته های تخیلی پس از جنگ جهانی اول است، ماجرای آن در آینده می گذرد؛ یعنی سال های پس از دهۀ ۱۹۴۰. مهندس مارکو ماشینی به نام کاربراتور اختراع کرده است که می تواند با خردکردن اتم های زغال سنگ، انرژی بسیاری تولید کند که در صنعت از آن استفاده شود. بوندی، مدیر کارخانه ای، مارکو را به همکاری می طلبد. کارخانۀ بوندی زود بازار جهانی را از کاربراتور انباشته می کند. اما این سوخت کامل ماده، از خود ماده، جوهر ازلی آن (مطلق بودگی) را بیرون می کشد، و در کاربراتورها، پدیده های عجیبی مانند گرایش ها و تعصبات مذهبی و خطابه ها و معجزه ها، تولید می شوند. نتیجۀ این تولید آسایش و رفاه نیست، بلکه فلاکت است؛ زیرا تولید اضافی باعث کاهش قیمت های فروش کالا و زیان های سنگین اقتصادی می شود. سرانجام ستوانی به نام روبینت با ازبین بردن کاربراتورها جهان را نجات می دهد. چاپک در این رمان، به سبب لحن بیش از اندازه طنزآمیزش، به خوبی نتوانسته است رابطۀ میان تعصب عقیدتی و تعصب فنی ـ علمی را نشان دهد.