کادوسیان
لغت نامه دهخدا
کادوسیان را، چنانکه بالاتر گذشت ، بعض محققین از بومی های ایران ، قبل از آمدن آریانهابه این سرزمین میدانند و این ها در گیلان و قسمت شمال شرقی آذربایجان سکنی داشتند. این مردم در زمان اردشیر مانند بسیاری از ایالات دیگر ایران شوریدند و شاه ،چنانکه پلوتارک گوید ( اردشیر، بند 28 - 29 )، در رأس قشونی ، که مرکب از سیصد هزار پیاده و ده هزار سواربود، برای فرونشاندن این شورش حرکت کرد. ( 384 ق. م. ) مورخ مذکور ولایت کادوسیان را چنین توصیف کرده : این مملکتی است کوهستانی و صعب العبور و همیشه ابر آسمان آن را فروگرفته. این سرزمین نه غله می رویاند و نه درخت میوه. قوت سکنه جنگی آن غالباً گلابی و سیب جنگلی ( وحشی ) است. بنابراین وقتی اردشیر وارد این مملکت شد، دوچار قحطی و مخاطرات شدید گردید. قوتی در اینجابه دست نمیآمد و آذوقه را از جاهای دیگر هم نمیشد تحصیل کرد، قشون شاه در ابتدا مالهای بنه را میخورد، ولی این حیوانات هم بعد بقدری کمیاب شدند، که قیمت یک الاغ بشصت درهم رسید ( باید مقصود پلوتارک درهم یونانی یا آتیکی باشد و قیمت آن را بپول امروز 93 سانتیم فرنگ طلا معین کرده اند، که تقریباً چهار ریال و نیم بپول حالیه میشود، در این صورت قیمت الاغ با اینکه باعث حیرت مورخ مذکور گردید تقریباً 276 ریال میشد. ازاینجا میتوان استنباط کرد، که نرخهای آن زمان چه بوده. بعد مورخ مذکور گوید: حتی میز شاه هم دوچار مضیقه گردید و عده اسبها نیز خیلی کم شد، زیرا سائر اسبها بمصرف قوت سپاهیان رسیده بود. در این احوال سخت ، تیری باذ، یعنی مردی که شجاعتش او را کراراً بمقامی بلند رسانیده و سبک مغزی به کرات فرود آورده بودش و دراین وقت مورد توجه و اعتماد نبود، شاه و قشون او رانجات داد ( برای فهم این عبارت پلوتارک ، که «تیری باذدر این وقت مورد توجه نبود» باید در نظر داشت ، که او در این وقت بواسطه افتراهای اُرُن تاس متهم بود و هنوز او را محاکمه و تبرئه نکرده بودند ). کادوسیان دو پادشاه داشتند، که جدا از همدیگر اردو میزدند تیری باذ نقشه ای پیش خود کشید و، پس از آنکه آن را به اردشیر عرضه داشت ، خودش مخفیانه نزدِ یکی از دو پادشاه مزبور رفت و پسرش را نزد دیگری فرستاد. هر کدام بپادشاهی ، که نزد او رفته بودند، گفتند: «پادشاه دیگر کسانی نزد شاه فرستاده و داخل مذاکره شده ، و اگر میخواهید فریب نخورید، پیش دستی کنید، که قبل از دیگری با شاه داخل مذاکره شده باشید. من هم با تمام قوا بشما کمک خواهم کرد». پادشاهان مزبور حرف تیری باذ و پسر او را باور کردند و یکی با تیری باذ و دیگری با پسر او، که صاحب منصب بود، رسولی نزد اردشیر روانه داشتند.از طرف دیگر اردشیر، چون دید غیبت تیری باذ بطول انجامید و برنگشت ، از او ظنین گردید و در اندوه شد، که چرا به او اعتماد کرده ، حسودان و بدخواهان او هم موقع را مغتنم دانسته از هیچ گونه بدگوئی و افتراء نسبت به او فروگذار نکردند، ولی بالاخره تیری باذ و پسرش با رسولان پادشاهان کادوسی آمدند و به شرائطی صلح منعقد شد. طالع تیری باذ پس از آن درخشان گردید و شاه او را در مراجعت با خود به پای تخت برد. بعد پلوتارک راجع به این سفر جنگی گوید: اردشیر در این موقع نشان داد، که تن پروری و جبن ، چنانکه عادتاً تصور میکند نتیجه تجملات و عشرت نیست ، بلکه این معایب زاده طبیعت پست و فاسد است : نه طلا مانع شد از اینکه اردشیر مانندآخرین سرباز کار کرده مشقات را تحمل کند، نه لباس ارغوانی و نه جواهراتی که شاه غرق بود و قیمت آن به دوازده هزار تالان میرسید، در حالی که بار ترکش و سپر را میکشید از اسب پیش از همه بزیر می آمد و راههای کوهستانی سخت را پیاده طی میکرد. وقتی که سربازها قوت و حرارت او را مشاهده میکردند چنان چست و چالاک میشدند، که گوئی میخواستند بپرند، زیرا روزی بیش از دویست استاد ( شش فرسنگ و نیم ) راه میرفتند. چون او به یکی از قصور سلطنتی در آمد، که پارک بسیار مزینی داشت و در دشتی واقع بود، که یک درخت هم در آنجا پیدا نمیشد، برای اینکه سربازان خود را از سرما حفظ کند به آنها اجازه داد، درختان باغش را بیفکنند و حتی از انداختن سرو و کاج دریغ نکنند. بعد چون دید که سربازان او در انداختن درختهای بلند و قشنگ تردید دارند درختان را خوب و بد میکند تبر را برداشته بزرگتر و زیباترین درخت را به دست خود انداخت. پس از آن سربازان تمام درختانی را که مورد احتیاجشان بود، انداختند آتشهائی روشن کردند و یک شب راراحت گذرانیدند. اردشیر، پس از دادن تلفات زیاد از حیث سربازان خوب و تقریباً تمام اسبهایش ، به پای تخت خود برگشت. بعد به تصور اینکه عدم بهره مندیش در این سفر جنگی او را در نظر درباریان پست کرده ، نسبت به آنهائی که در درجه اولی بودند، ظنین شد و در نتیجه چند نفر را قربانی خشم و عده ای را فدای جبن خود کرد، زیرا این شهوت از تمام شهوات در مستبدین بیشتر است. شجاعت ، بعکس ، مرد را ملایم و خوش خلق کرده از سوء ظن دور میدارد. این است ، که می بینیم از حیوانات آنهائی که ترسو هستند، مشکل تر و دیرتر از همه رام و اهلی میشوند و حال آنکه جانوران دلیر که بقوای خود مطمئن اند،از نوازش انسان باکی ندارند» ( اردشیر، بند 30 ). ( تاریخ ایران باستان چ 1 صص 1128 - 1131 ).
فرهنگ فارسی
دانشنامه آزاد فارسی
بزرگ ترین و نیرومندترین طایفۀ ساکن در شرق آتورپاتکان و جنوب غربی دریای خَزَر. کهن ترین آگاهی های تاریخی دربارۀ کادوسیان را کَتِسیاس و گِزِنفون به ما می دهند. به نظر می رسد که کادوسیان تنها در سواحل جنوب غربی دریای خزر نمی زیسته، بلکه در سراسر آتورپاتکان و حتی پیرامون دریاچۀ وان در آناتولی شرقی هم پراکنده بوده اند. مورخان باستان از ایشان با عنوان همسایۀ مادها، سکاها و آماردها نام برده اند. اِسترابون از آنان با عنوان جنگاوران کوهستان یاد می کند. کادوسیان متحد پادشاهی ماد بودند و بعدها نیز تابع شاهان هَخامَنِشی شدند. منابع ارمنی، در قرون وسطا، کادوسیان را با نام کاتی شَک گزارش کرده اند.
wikijoo: کادوسیان
پیشنهاد کاربران
کادوسیان ( به یونانی: Kαδoύσιοι ) یا کادوس ها مردمانی ایرانی تبار با ریشه ماد یا سکایی بودند که در دورهٔ باستان در جنوب غرب و غرب دریای خزر یعنی گیلان و آذربایجان امروزی می زیسته اند. به نظر رودیگر اشمیت در دانشنامهٔ ایرانیکا، آن ها از اقوام ایرانی تبار بودند. به گفتهٔ استفانوس بیزانتیوس در بین دریای کاسپین و دریای سیاه سکونت داشتند و بنا بر گفتهٔ استرابو، در کرانهٔ جنوب غرب دریای کاسپین و جنوب رود ارس، بین آلبانی در شمال و ماردی در شرق یعنی در بخش کوهستانی مادیه پیرامون پاراچوآتراس می زیستند. به گفته اعتمادالسلطنه منطقه کدوسرا در غرب رود سپیدرود برگرفته از نام قوم کادوسی می باشد.
... [مشاهده متن کامل]
کادوسی ها در اصل یک قبیله اولیه ماد بودند که در سواحل جنوب غربی دریای خزر ساکن بودند. به گفته تیتوس لیویوس مورخ عهد باستان کادوسی ها و مادها قومی یکسان بودند. بطلمیوس کادوس را بخشی از ماد معرفی می کند. به گزارش بطلمیوس کادوسی ها در کنار اقوام دربیک ها و گلائه در منطقه مارگیانا ( جنوب قفقاز ) سکونت داشتند. به گفته کتزیاس سرزمین کادوسیان بخشی از پادشاهی ماد بود ولی در اواخر سلطنت ماد در دوران حکومت آرته یِس ( Arties ) این ناحیه توسط فردی پارسی به نام پارسُد ( Parsode ) از سلطه دولت ماد جدا شد.
به اعتقاد جورج راولینسون کادوسی ها قومی آریایی هستند. به گفته برخی نویسندگان، کادوسی هایی که توسط هرودوت ذکر شده، به بربرهایی با منشأ سکایی اشاره دارد. ویلیام اسمیت و برخی دیگر از نویسندگان منشأ قوم کادوسی را سکایی دانستند.
این مردمان در کنار گلائه ها، آماردها، ویتی، آناریاکه و دیگران ذکرشده و پرشمار، مهاجرت کننده و یغماگر توصیف شده اند. استرابو همچنین ذکر می کند که مارکوس آنتونیوس، در یک اردوکشی علیه پارتیان فهمید کادوسیان زوبین اندازها و پیاده نظامی عالی دارند و بنابراین با کسنوفون که آن ها را جنگاورترین می خواند هم نظر است. به نظر می رسد که فرضیهٔ غیر ایرانی و حتی ترک یا تاتار بودن کادوسی ها ناشی از خلط آن ها با آناریاکه ها بود که توسط استرابو و دیگران در کنار کادوسیان ذکر شده اند و به سبب ریشه شناسی نام آن قبیله غیر آریایی بود.
... [مشاهده متن کامل]
کادوسی ها در اصل یک قبیله اولیه ماد بودند که در سواحل جنوب غربی دریای خزر ساکن بودند. به گفته تیتوس لیویوس مورخ عهد باستان کادوسی ها و مادها قومی یکسان بودند. بطلمیوس کادوس را بخشی از ماد معرفی می کند. به گزارش بطلمیوس کادوسی ها در کنار اقوام دربیک ها و گلائه در منطقه مارگیانا ( جنوب قفقاز ) سکونت داشتند. به گفته کتزیاس سرزمین کادوسیان بخشی از پادشاهی ماد بود ولی در اواخر سلطنت ماد در دوران حکومت آرته یِس ( Arties ) این ناحیه توسط فردی پارسی به نام پارسُد ( Parsode ) از سلطه دولت ماد جدا شد.
به اعتقاد جورج راولینسون کادوسی ها قومی آریایی هستند. به گفته برخی نویسندگان، کادوسی هایی که توسط هرودوت ذکر شده، به بربرهایی با منشأ سکایی اشاره دارد. ویلیام اسمیت و برخی دیگر از نویسندگان منشأ قوم کادوسی را سکایی دانستند.
این مردمان در کنار گلائه ها، آماردها، ویتی، آناریاکه و دیگران ذکرشده و پرشمار، مهاجرت کننده و یغماگر توصیف شده اند. استرابو همچنین ذکر می کند که مارکوس آنتونیوس، در یک اردوکشی علیه پارتیان فهمید کادوسیان زوبین اندازها و پیاده نظامی عالی دارند و بنابراین با کسنوفون که آن ها را جنگاورترین می خواند هم نظر است. به نظر می رسد که فرضیهٔ غیر ایرانی و حتی ترک یا تاتار بودن کادوسی ها ناشی از خلط آن ها با آناریاکه ها بود که توسط استرابو و دیگران در کنار کادوسیان ذکر شده اند و به سبب ریشه شناسی نام آن قبیله غیر آریایی بود.
