کاخون

کاخن ( ( به اسپانیایی: Cajón ) ، تلفظ: kaˈxon ) نوعی ساز کوبه ای است. کاخن لغتی اسپانیایی به معنی جعبه، صندوق یا صندوقچه است که به نوعی ساز کوبه ای گفته می شود.
نوازنده کاخن بر روی آن می نشیند و با ضربات کف دست و انگشتان که بر روی صفحه جلویی ( تاپا ) و صفحات کنار و بالای ساز می کوبد، صدا تولید می کند.
همچنین از ابزارهای نوازندگی دِرام و دیگر سازهای کوبه ای نظیر مَلِت ها ( mallets ) ، استیک ها ( sticks ) و بِراش ها ( brushes ) در نواختن کاخن هم استفاده می شود.
کاخن عمدتاً در موسیقی آفریقایی - پِرویی و همین طور سبک های معاصر فلامنکو و جَز ( جاز ) مورد استفاده قرار می گیرد. اصطلاح کاخون به سایر آلات کوبه ای جعبه ای شکل مورد استفاده در موسیقی آمریکای لاتین مانند cajón de rumba ( مورد استفاده در موسیقی رومبای کوبایی ) و cajón de tapeo ( مورد استفاده در موسیقی محلی مکزیک ) گفته می شود.
کاخن که به زبان اسپانیایی به معنای جعبه است، قدمت زیادی ندارد و تاریخچه پیدایش آن کم است. در ابتدا کولی های اسپانیایی به همراه رقص و آواز و عضو جدا نشدنی موسیقی فلامنکو یعنی گیتار، بر روی جعبه های میوه ریتم اجرا می کردند که به مرور زمان حالت ساز گونه به خود گرفت و به کاخن امروزی تبدیل شد.
کاخن از اواخر قرن هجدهم میلادی، توسط آفرو - پرویی ها ( آفریقایی تبارهای پرو ) مورد استفاده قرار می گرفت. بردگان غرب و مرکز آفریقا که به آمریکا آورده شدند، اصیل ترین وارثان کاخن هستند.
در حال حاضر این ساز در سراسر قاره آمریکا، فیلیپین و اسپانیا رایج است. کاخن در دوران برده داری در کشور پرو توسعه یافت و تا سال ۱۸۵۰ به اوج محبوبیت رسید. در سال های پایانی قرن ۱۹میلادی نوازندگان کاخن، تغییراتی در ساختار و صدادهی این ساز به وجود آوردند. پس از دوران برده داری کاخن در بین دیگر ساکنین آمریکای لاتین از جمله سفیدپوستان ( نسل های بعدی استعمارگران اروپایی ) نیز رواج پیدا کرد. . .
کاخن جعبه ای چوبی به شکل مکعب مستطیل ایستاده است که 4 طرف آن با تخته های چوبی به ضخامت ۰٫۵ تا ۰٫۷۵ اینچ ( ۱٫۳ تا ۱٫۹ سانتی متر ) و سطح اصلی آن که تاپا ( tapa ) نام دارد با تخته سه لا ساخته شده است.
در قسمت پشت کاخن ( و گاهی اوقات در سمت چپ یا راست آن ) حفره صدا ( sound hole ) قرار دارد.
کاخن در اصل فقط جعبه ای چوبی بود اما در حال حاضر امکانات بیشتری بر روی آن قرار گرفته است. پایه های لاستیکی یا پلاستیکی و انواع فنرها و اِسنرها ( snares ) که برای ایجاد صدایی زنگدار در داخل و پشت تاپا نصب می شود.