ژیژکا یان

دانشنامه آزاد فارسی

ژیژْکا، یان (ح ۱۳۷۶ـ۱۴۲۴م)(Zizka, Jan)
فرماندۀ نظامی و قهرمان ملّی بوهم (چک). ارتش های پروتستان را در جنگ با شاه سیگیسموند، پادشاه آلمان، فرماندهی کرد و آنان را به پیروزی رساند. او در واقع بنیانگذار برخی تاکتیک های نظامی ازجمله توپخانۀ متحّرک بود که دو قرن بعد به کار گرفته شد. ژیژکا در دربار وِنسِسلاس چهارم، پادشاه بوهم، پرورش یافت و در کودکی یکی از چشمان خود را ازدست داد. او بیشتر عمر خود را به عنوان مزدور برای لهستان جنگید و پس از بازگشت به بوهم به یکی از پیروان جدی اصلاح طلب مذهبی یان هوستبدیل شد. پس از مرگ ونسلاس (۱۴۱۰م) برادر ناتنی او، سیگیسموند، تلاش کرد تا تاج وتخت بوهم را به دست آورد، امّا مردم که می دانستند او به سرکوب پروتستان های پیرو یان هوس خواهد پرداخت، علیه او قیام کردند و ژیژکا فرماندهی نیروهای پروتستان را برعهده گرفت. او با نصب اَراده های توپ بر روی ارابه های زره پوش شدۀ زراعی، انقلابی در عرصۀ توپخانه متحرک به وجود آورد و از توپخانه، پیاده نظام و سواره نظام در قالب یگانی تاکتیکی استفاده کرد. او با بهره گیری از تاکتیک های نظامی خود و نیروهای برخوردار از احساسات میهن پرستانه و مذهبی، توانست ارتش سیگیسموند را در ۱۴۲۰م در نزدیکی پراگشکست دهد. اندکی پس از این نبرد، ژیژکا بینایی چشم دیگر خود را نیز ازدست داد و سرانجام براثر ابتلا به طاعون در بوهم درگذشت.

پیشنهاد کاربران

بپرس