ژرف سنگ یا باتولیت ( batholith ) در زمین شناسی به توده بزرگی از سنگ آذرین گفته می شود که در زیر زمین جامد شده، اما اکنون به دلیل فرسایش یافتن بخش پوشاننده اولیه در سطح زمین رخنمون یافته است.
به تعریف دقیق تر تودهٔ سنگ آذرین نفوذی ناهمساز و بزرگ با رخنمون سطحی بیش از ۱۰۰ کیلومتر مربع و قاعدهٔ نامشخص را ژرف سنگ می گویند. قسمت بالایی ژرف سنگ ها به شکل گنبدی است و گسترش آن ها با عمق زیاد می شود. ژرف سنگ معمولاً گرانیتی است و ابعاد آن نسبت به عمق افزایش می یابد. ژرف سنگ هنگامی نمایان می شود که سنگ های فوقانی فرسوده شده و از محل خارج شوند. اگر فرسایش در این محل ها بر ژرف سنگ نیز اثر بگذارد خاک های حاصلخیزی را به وجود می آورد. از آنجا که بلور و سنگ های تشکیل دهنده باتولیت ها اغلب دانه درشت اند تصور می شود که زمان پدیدآمدن و متبلورشدن آنها بسیار کند و طولانی بوده است.
ژرف سنگ ها بزرگترین و گسترده ترین توده های آذرین درونی اند. به طوری که حداقل وسعتی معادل یکصد کیلومتر مربع را در بر می گیرند ( مانند کوه الوند در همدان )
عمق باتولیت ها را به کمک یافته های ژئوفیزیکی بین ۱۰ تا ۳۰کیلومتر تخمین می زنند. ازآنجاکه بلورسنگ های تشکیل دهنده باتولیت ها اغلب درشت است تصورمیشود زمان تشکیل و تبلور آنها بسیار کند و طولانی بوده باشد و فرسایش لایه های فوقانی باتولیت ها سبب ظاهرشدن آنها در سطح زمین می شود
به جز باتولیت ها ساخت های محدودتری نیز از مواد آذرین در داخل پوسته پدید میآید. این پدیده ها حاصل تزریق شدن ماگما دربین سنگ های مجاورند.
ژرف سنگ ها با نفوذ در پوسته سنگ های اطراف خود را دگرگون کرده که به آن هاله دگرگونی گفته می شود.
از بهترین نمونه های شناخته شده در ایران می توان ژرف سنگ کوه الوند را در همدان مثال زد که منطقهٔ وسیعی را دربر گرفته و از سنگ های گرانیت آن برای امور ساختمانی استفاده می شود.
به تودهٔ نفوذی آذرین با رخنمون سطحی کمتر از صد کیلومترمربع که به استثنای اندازه، شبیه به ژرف سنگ است، پاره ژرف سنگ stock گفته می شود.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفبه تعریف دقیق تر تودهٔ سنگ آذرین نفوذی ناهمساز و بزرگ با رخنمون سطحی بیش از ۱۰۰ کیلومتر مربع و قاعدهٔ نامشخص را ژرف سنگ می گویند. قسمت بالایی ژرف سنگ ها به شکل گنبدی است و گسترش آن ها با عمق زیاد می شود. ژرف سنگ معمولاً گرانیتی است و ابعاد آن نسبت به عمق افزایش می یابد. ژرف سنگ هنگامی نمایان می شود که سنگ های فوقانی فرسوده شده و از محل خارج شوند. اگر فرسایش در این محل ها بر ژرف سنگ نیز اثر بگذارد خاک های حاصلخیزی را به وجود می آورد. از آنجا که بلور و سنگ های تشکیل دهنده باتولیت ها اغلب دانه درشت اند تصور می شود که زمان پدیدآمدن و متبلورشدن آنها بسیار کند و طولانی بوده است.
ژرف سنگ ها بزرگترین و گسترده ترین توده های آذرین درونی اند. به طوری که حداقل وسعتی معادل یکصد کیلومتر مربع را در بر می گیرند ( مانند کوه الوند در همدان )
عمق باتولیت ها را به کمک یافته های ژئوفیزیکی بین ۱۰ تا ۳۰کیلومتر تخمین می زنند. ازآنجاکه بلورسنگ های تشکیل دهنده باتولیت ها اغلب درشت است تصورمیشود زمان تشکیل و تبلور آنها بسیار کند و طولانی بوده باشد و فرسایش لایه های فوقانی باتولیت ها سبب ظاهرشدن آنها در سطح زمین می شود
به جز باتولیت ها ساخت های محدودتری نیز از مواد آذرین در داخل پوسته پدید میآید. این پدیده ها حاصل تزریق شدن ماگما دربین سنگ های مجاورند.
ژرف سنگ ها با نفوذ در پوسته سنگ های اطراف خود را دگرگون کرده که به آن هاله دگرگونی گفته می شود.
از بهترین نمونه های شناخته شده در ایران می توان ژرف سنگ کوه الوند را در همدان مثال زد که منطقهٔ وسیعی را دربر گرفته و از سنگ های گرانیت آن برای امور ساختمانی استفاده می شود.
به تودهٔ نفوذی آذرین با رخنمون سطحی کمتر از صد کیلومترمربع که به استثنای اندازه، شبیه به ژرف سنگ است، پاره ژرف سنگ stock گفته می شود.
wiki: ژرف سنگ