ژرف دره زیردریایی

دانشنامه عمومی

ژرف دره زیردریایی نوعی دره با دیواره های پر شیب است که بستر دریا در حاشیه قاره ای را بریده و گاهی تا فلات قاره ادامه دارد. ژرف دره زیردریایی دارای دیواره های تقریباً عمودی بوده که اختلاف ارتفاع بین کف و دیواره آن گاهی به ۵ کیلومتر نیز می رسد ( مانند ژرف دره باهامای بزرگ ) . همانند ژرف دره های روی خشکی که دارای کانال هایی برای هدایت جریان آب هستند، ژرف دره های دریایی کانال هایی برای جریان توریدگی در بستر دریا دارند. جریان های توریدگی به روانه هایی از اب چگال و پر از رسوب گفته می شود که توسط رودها یا بر اثر توفان، زمین لغزش زیردریایی، زمین لرزه یا دیگر عوامل تولیدکننده رسوب در بستر دریا پدید آمده اند. جریان های توریدگی با سرعت زیاد ( گاهی تا ۷۰ کیلومتر در ساعت ) به پایین لغزیده و با فرسایش دادن حاشیه قاره ای در نهایت در دشت های مغاکی ته نشین می شوند.
حدود ۳٪ از ژرف دره های زیردریایی از نوع دره های فلات قاره ای هستند که به صورت عرضی فلات قاره را بریده و گاهی نقطه آغازین آنها با مصب رودهای بزرگ مانند رود کنگو و ژرف دره هادسون هم تراز است. حدود ۲۸٫۵٪ از ژرف دره های زیردریایی نیز لبه فلات قاره را بریده اند ولی بخش عمده آنها ( حدود ۶۸٫۵٪ ) به طور مشخص فلات قاره را قطع نکرده و جریان بالادست آنها از شیب قاره ای و در زیر حاشیه فلات قاره آغاز می شود.
چنین تصور می شود که شکل گیری ژرف دره های زیردریایی عمدتاً ناشی از دو عامل اصلی است: فرسایش ناشی از جریان توریدگی و سقوط توده ای شیب قاره ای. در نگاه نخست الگوی فرسایش در ژرف دره زیردریایی شبیه ژرف دره های روی زمین به نظر می رسد ولی به دلیل تفاوت های مشخص میان فرایندهای فرسایشی در زیر آب، تفاوت های زیای میان الگوی فرسایش در شکل گیری ژرف دره های زیردریایی دیده شده است.
ژرف دره های زیردریایی بسیاری در ژرفای بیش از ۲ کیلومتری سطح آب های آزاد یافت شده است. برخی از آنها پیش از رسیدن به دشت های مغاکی به طول صدها کیلومتر در امتداد فلات قاره ها گسترده شده اند. نمونه های قدیمی از این ژرف دره ها در سنگ ها با سن پیشین زیستی نو نیز یافت شده است.
عکس ژرف دره زیردریاییعکس ژرف دره زیردریاییعکس ژرف دره زیردریاییعکس ژرف دره زیردریاییعکس ژرف دره زیردریایی
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس