ژئوماتیک

فناوری مکان محور یا ژئوماتیک ( به فرانسوی: Géomatique ) به مجموعه فناوری هایی گفته می شود که در یک یا چند مرحله شامل تهیه، ذخیره سازی، به هنگام سازی، بازیافت، حفظ و نگهداری، تجزیه و تحلیل، کاربرد و نمایش اطلاعات مکان محور مؤثر هستند، از جمله:
• فناوری های اطلاعات مکانی ( از جمله: سامانه های اطلاعات مکانی ( GIS ) ، سامانه اطلاعات زمین ( LIS ) و حدنگار ) ؛
• فناوری های تعیین موقعیت و ناوبری ( از جمله سامانه تعیین موقعیت جهانی ( GPS ) ) ؛
• سنجش از دور ( از جمله چند طیفی، فراطیفی، راداری ) ؛
• فتوگرامتری ( ازجمله هوایی، برد کوتاه و پهپاد ) ؛
• فناوری های پویشگرهای لیزری ( از جمله لیدار ) ؛
• ژئودزی ( از جمله ژئودزی فیزیکی و ژئودینامیک ) ؛
• آبنگاری ) هیدروگرافی ) ؛
• فناوری های حاصل از تلفیق موارد فوق ( از جمله خدمات مکان مبنا ( LBS ) ) .
این فناوری دستآورد پیشرفتهای فناوری اطلاعات ( انفورماتیک ) در مهندسی نقشه برداری و علوم زمین است.
واژه ژئوماتیک یک واژه ترکیبی از ژئو به معنای زمین و ماتیک که پسوند واژه انفورماتیک است، می باشد. در تعریفی دیگر ماتیک مخفف ریاضیات ذکر شده است و با کلمه ژئواینفورماتیک مترادف در نظر گرفته شده است.
ژئوماتیک با گستره وسیعی از دانش های مهندسی در ارتباط است که هر کدام می تواند برای ارائه تصویری از جهان فیزیکی مورد استفاده قرار گیرد. این علوم زیر شاخه های از دانش و فناوری ژئوماتیک هستند:
• ژئودزی
• نقشه برداری
• نقشه نگاری ( کارتوگرافی و تهیه اطلس های ملی )
• فتوگرامتری
• سنجش از دور
• کاداستر
• آب نگاری
• مکان یابی، ناوبری و سامانه تعیین موقعیت جهانی
• سامانه اطلاعات مکانی
• یکسان سازی نام های جغرافیایی
• جغرافیا
ژئوماتیک دانشی بین رشته ایست که کاربردهای بسیاری در علوم مختلف زمین از جمله رشته های زیر دارد:
• جغرافیا
• زمین شناسی
• اقیانوس شناسی
• محیط زیست
• عمران
• حمل و نقل
• معدن
• کشاورزی
• منابع طبیعی
کاربردهای گسترده ای تا کنون از داده های مکانی حاصل از ژئوماتیک در زمینه های زیر ارائه شده است:
• مدیریت و برنامه ریزی کلان
• مدیریت منابع زمینی
• آمایش سرزمین و توسعه پایدار
• مدیریت حوادث طبیعی
• برنامه ریزی شهری و روستایی
• کشاورزی و جنگل داری
• عمران و آبادانی
• مقابله و پیشگیری از سوانح، بلایا و حوادث طبیعی
• امور دفاعی و نظامی