چیر


معنی انگلیسی:
dominant, preponderant, victor

لغت نامه دهخدا

چیر. ( ص ) مخفف چیره. پیروز. غالب. مظفر. غالب. مسلط :
کجا نام او شیده شیر بود
همیشه به جنگ اندرون چیر بود.
فردوسی.
اگر چند هستی تو در جنگ چیر
نه من روبهم نیز تو شرزه شیر.
فردوسی.
او به می دادن جادوست به دل بردن چیر
چیزها داند کردن به چنین باب اندر.
فرخی.
شاهی که بدو هیچ ملک چیر نباشد
شاهی که شکارش بجز از شیر نباشد.
منوچهری.
نشسته بر آهو عقاب دلیر
چو بر اسب گردی به ناورد چیر.
اسدی.
سرانجام هم بخت شه بود چیر
درآمد سر بخت بدخواه زیر.
اسدی ( گرشاسب نامه ).
سرانجام هم گردد از جنگ سیر
بر او دشمنانش بباشند چیر.
اسدی ( گرشاسب نامه ).
به گرداب در غرقگان را دلیر
مگیر ار نباشی بدان آب چیر.
اسدی ( گرشاسب نامه ).
چو برهوش میخواره می چیرشد
سران را سر از خرمی سیر شد.
اسدی.
توان گفت بد با زبان دلیر
زبان چیره گردد چو شد دست چیر.
اسدی ( گرشاسب نامه ).
ز دشمن چو بینی سواری دلیر
میان دو صف بر یلان تو چیر.
اسدی.
سالار بک ای در صف احرار دلیر
دست تو گه جود و سخا کردن چیر.
سوزنی.
گرچه بر بیخرد هوی چیرست
بر در خانه هر سگی شیرست.
سنائی.
به عشق گربه گر خود چیر باشی
از آن بهتر که با خود شیر باشی.
نظامی.
به آخر چون شود دیوانگی چیر
گریزد مرد ازو چون آهواز شیر.
نظامی.
غمی دارم هلاک شیرمردان
برین غم چون نشاطم چیرگردان.
نظامی.
از غفوری تو غفران چشم سیر
روبهان بر شیر از عدل تو چیر.
مولوی.
ملک را بود بر عدو دست چیر
چو لشکر دل آسوده باشند و سیر.
مولوی.
غالبست و چیر بر هر دو جهان
شرح این غالب نگنجد در دهان.
مولوی.
گرانباری از دست این خصم چیر
چنان میبرم کآسیاسنگ زیر.
سعدی ( بوستان ).
|| توانا.
- بازوی چیر ؛ بازوی توانا :
نگه کن که بر منهراس دلیر
چه آوردم از گرز و بازوی چیر.
اسدی ( گرشاسب نامه ).
شما را بس از بازوی چیر من بیشتر بخوانید ...

فرهنگ فارسی

چیره، پیروزمند، غالب، دست یافته، مسلط
( صفت ) ۱ - غلب مظفر پیروز. ۲ - مسلط .
دهیست از دهستان کنار بروژ بخش صومای شهرستان رضائیه .

فرهنگ معین

[ په . ] (ص . ) = چیره : ۱ - پیروز. ۲ - مسلط ، غالب .

فرهنگ عمید

۱. پیروزمند.
۲. غالب، مسلط: شاهی که بر او هیچ مَلِک چیر نباشد / شاهی که شکارش به جز از شیر نباشد (منوچهری: ۱۵۶ ).
۳. دست یافته.
۴. حصه، بهره، نصیب.
حصه، بهره، نصیب.

واژه نامه بختیاریکا

محل نگهداری محصول؛ در گذشته بیشتر اوقات ایل قبل از برداشت محصول به سمت ییلاق حرکت میکرد؛ محصول در اردیبهشت ماه برداشته و در چیر گذاشته میشد تا پاییز که با قشلاق آمدن ایل عملیات پایانی برداشت انجام میشد

جدول کلمات

چیره ، غالب ، گستاخ

پیشنهاد کاربران

در زبان کردی و لری و لکی که ریشه مشترک دارند با همین معنا قابل قبول است و فارسی نیست.
با سلام با توجه به نام و ترکیب استفاده شده از کلمه شنه چیر همان بافه انبار شده یا دسته ای از پوشال و کاه در انبار یا کاهدان ( کیان ) کردی و لری است که علوفه دام در آنجا برای زمستان دامها ذخیره می کردند
...
[مشاهده متن کامل]
و زمان کوچ و کمبود علوفه مصرف می کردند و چیرانبار سنگی و گلی یا کنده زمین جهت انبار و پوشش ذخیره علوفه است.

پیروز
غالب
چیره
مسلط
قوی
بر سماع راست هر کس چیر نیست
لقمهٔ هر مرغکی انجیر نیست
✏ �مولوی�
چیر بچم تند و تیز نیز است
چو هومان ز گودرز برگشت چیر
برآشفت بر سان شیر دلیر
اگر واژه عربی بود دهخدا تا بیخ دینش در می اورد و پانصد برگ می نوشت که دم شتر هفت ساله سه بار زاییده سیاه چیل کج لب چاک که بالای چشمش ابرو باشد و یک بار بچه انداخته باشد و در قبیله بنی تمیم با شتر نر بنی
...
[مشاهده متن کامل]
یربوع پیوند خورده باشد و هنگام زیر خوابیدن کف شتر نر به چشمش فرو رفته باشد به ان این واژه میگویند و اگر حال نکرده باشد این واژه - اما درباره فارسی نوشتنش نمی اید چیر

چیر ::نام خانه ایی در زبان لری بختیاری است و از سنگ خالی درست می شود
برای استراحت برزگر ها و چوپان ها
در زبان لری بختیاری به معنی
خانه با سنگ و سقف با چوب
Cher

بپرس