چکا
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
چکاوک
گویش مازنی
دانشنامه آزاد فارسی
چِکا (Cheka)
نخستین سازمان پلیس مخفی شوروی، تشکیل شده در دسامبر ۱۹۱۷ درست پس از پیروزی انقلاب بلشویکی. این نام برساخته از سرواژه های عنوان روسی «کمیسیون فوق العادۀ مبارزه با ضد انقلاب و خرابکاری در سراسر روسیه» است. ریاست آن در دست انقلابی لهستانی فلیکس دزیرژینسکی بود.
چکا، افزون بر وظایف بازپرسی و تحقیق، بسیاری از کسانی را که دشمن دولت نوپای شوروی می دانست را بازداشت، زندانیو اعدام کرد. چکا در ۱۹۲۲ منحل شد و جای خود را به «اُ گ پاو» (۱۹۲۳)، «ان کا و د» (۱۹۳۴)، «ان کا گ ب» (۱۹۴۳)، «ام گ ب» (۱۹۴۶)، و سرانجام، «کا گ ب» (۱۹۵۴) داد که آخرین مورد، بیشترین وحشت را در دل ها افکنده بود.
فلیکس دزیرژینسکی
نشان «چکا»
نخستین سازمان پلیس مخفی شوروی، تشکیل شده در دسامبر ۱۹۱۷ درست پس از پیروزی انقلاب بلشویکی. این نام برساخته از سرواژه های عنوان روسی «کمیسیون فوق العادۀ مبارزه با ضد انقلاب و خرابکاری در سراسر روسیه» است. ریاست آن در دست انقلابی لهستانی فلیکس دزیرژینسکی بود.
چکا، افزون بر وظایف بازپرسی و تحقیق، بسیاری از کسانی را که دشمن دولت نوپای شوروی می دانست را بازداشت، زندانیو اعدام کرد. چکا در ۱۹۲۲ منحل شد و جای خود را به «اُ گ پاو» (۱۹۲۳)، «ان کا و د» (۱۹۳۴)، «ان کا گ ب» (۱۹۴۳)، «ام گ ب» (۱۹۴۶)، و سرانجام، «کا گ ب» (۱۹۵۴) داد که آخرین مورد، بیشترین وحشت را در دل ها افکنده بود.
فلیکس دزیرژینسکی
نشان «چکا»
wikijoo: چکا
پیشنهاد کاربران
چِکا یا کمیسیون بایستار ( به روسی: чрезвыча́йная коми́ссия ) سرنام کمیسیون فوق العاده مبارزه با ضدانقلاب، خرابکاری و احتکار به وسیله مقامات، نخستین سازمان امنیتی روسیه بود که در ۵ دسامبر ۱۹۱۷ به دستور ولادیمیر لنین، بنیانگذار حکومت بلشویک، تأسیس شد. فلیکس ژرژینسکی، سیاست مدار اهل لهستان، اولین رئیس این سازمان بود. این سازمان شامل یک اداره اسرار سیاسی برای مراقبت از مردم و اداره ویژه ای برای کنترل ارتش بود. سازمان مزبور بر حمل و نقل و ارتباطات نیز نظارت داشت. سیستم اردوگاه های کار اجباری در زمان چکا تشکیل شد.
... [مشاهده متن کامل]
کار اصلی این سازمان در داخل کشور شناسایی، دستگیری، شکنجه و کشتن مخالفین و منتقدین نظام بود.
این سازمان در خارج از کشور نیز به جاسوسی و استخدام مزدور و فعالیت علیه مخالفین تبعیدی می پرداخت. وظایف عوامل چکا در خارج از روسیه و سپس شوروی، به ۴ دسته تقسیم شده بود:
• جمعی در پوشش مخالفین حکومت کمونیستی روسیه در واقع به توجیه حکومت کمونیستی مشغول بودند.
• جمعی دیگر مخالفین حکومت کمونیستی را شناسایی می کردند.
• جمعی در دستگاه های نظامی و سیاسی کشوری که در آن مقیم بودند برای حکومت کمونیستی جاسوسی می کردند.
• جمعی نیز مخالفین سرشناس و تبعیدی حکومت کمونیستی را در خارج ترور می کردند.
این سازمان به سرعت تبدیل به قدرتمندترین دستگاه دولتی شد. این سازمان چندین هزار مدیر، معاون، بازجو، کارمند و مأمور داشت اما به غیر از شخص فلیکس ژرژینسکی شخص دیگری برای مردم روسیه و سپس شوروی شناخته شده نبود. نه تنها مردم بلکه حتی مقامات حکومت کمونیستی نیز از شنیدن نام این سازمان بر خود می لرزیدند. زیرا که ژرژینسکی، عناصر سازمان را از میان افراد عقده ای و بی رحم انتخاب می کرد. او حتی در هر یک از مراکز سازمان چکا، محوطه ای را برای اعدام متهمین در نظر گرفته بود که هر شب افرادی در آنجا به جوخه اعدام سپرده شوند و همان هنگام، کامیون های قراضه و پرسروصدا «که توسط همین سازمان اجیر شده بودند» بیایند و بروند و سروصدا کنند تا که این صداها با صدای رگبار مسلسل درهم آمیزد و کسی متوجه اعدام های دسته جمعی پی در پی نشود.
در سپتامبر سال ۱۹۱۸ چکا پس از اعلان فرمان ترور سرخ «یک سال پس از تأسیس» اختیار یافت که مظنونین را به میل خود و بدون مراجعه به دادگاه اعدام یا زندانی کند. اقدامات مخفیانه و خشونت آمیز چکا اثرات روانی بسیار بدی بر مردم داشت. «چکا» کم کم از صورت یک سازمان پلیسی به صورت یک تشکیلات نظامی درآمد و گاردهای ضربت این سازمان علاوه بر شرکت در عملیات پلیسی و سرکوبی تظاهرات و اعتراضات و اعتصابات در موارد لزوم در عملیات نظامی هم شرکت می کرد.
... [مشاهده متن کامل]
کار اصلی این سازمان در داخل کشور شناسایی، دستگیری، شکنجه و کشتن مخالفین و منتقدین نظام بود.
این سازمان در خارج از کشور نیز به جاسوسی و استخدام مزدور و فعالیت علیه مخالفین تبعیدی می پرداخت. وظایف عوامل چکا در خارج از روسیه و سپس شوروی، به ۴ دسته تقسیم شده بود:
• جمعی در پوشش مخالفین حکومت کمونیستی روسیه در واقع به توجیه حکومت کمونیستی مشغول بودند.
• جمعی دیگر مخالفین حکومت کمونیستی را شناسایی می کردند.
• جمعی در دستگاه های نظامی و سیاسی کشوری که در آن مقیم بودند برای حکومت کمونیستی جاسوسی می کردند.
• جمعی نیز مخالفین سرشناس و تبعیدی حکومت کمونیستی را در خارج ترور می کردند.
این سازمان به سرعت تبدیل به قدرتمندترین دستگاه دولتی شد. این سازمان چندین هزار مدیر، معاون، بازجو، کارمند و مأمور داشت اما به غیر از شخص فلیکس ژرژینسکی شخص دیگری برای مردم روسیه و سپس شوروی شناخته شده نبود. نه تنها مردم بلکه حتی مقامات حکومت کمونیستی نیز از شنیدن نام این سازمان بر خود می لرزیدند. زیرا که ژرژینسکی، عناصر سازمان را از میان افراد عقده ای و بی رحم انتخاب می کرد. او حتی در هر یک از مراکز سازمان چکا، محوطه ای را برای اعدام متهمین در نظر گرفته بود که هر شب افرادی در آنجا به جوخه اعدام سپرده شوند و همان هنگام، کامیون های قراضه و پرسروصدا «که توسط همین سازمان اجیر شده بودند» بیایند و بروند و سروصدا کنند تا که این صداها با صدای رگبار مسلسل درهم آمیزد و کسی متوجه اعدام های دسته جمعی پی در پی نشود.
در سپتامبر سال ۱۹۱۸ چکا پس از اعلان فرمان ترور سرخ «یک سال پس از تأسیس» اختیار یافت که مظنونین را به میل خود و بدون مراجعه به دادگاه اعدام یا زندانی کند. اقدامات مخفیانه و خشونت آمیز چکا اثرات روانی بسیار بدی بر مردم داشت. «چکا» کم کم از صورت یک سازمان پلیسی به صورت یک تشکیلات نظامی درآمد و گاردهای ضربت این سازمان علاوه بر شرکت در عملیات پلیسی و سرکوبی تظاهرات و اعتراضات و اعتصابات در موارد لزوم در عملیات نظامی هم شرکت می کرد.
