چپش

بز یکساله نرش را چپش و یکساله ماد ه اش را � کلار � بالای دو ساله را دوبر و بالای سه ساله را سه بر و چهار بر و پنج بر گویند انکه را پیشاپیش همه گله رود نهاز و نخراز /نخراس گویند و این به هر پیشرو گله گویند چه در گله بز و گوسفند چه در فسیله اسپ
سپه دشمن او را گله ای دان که در او
نه چراننده شبان است و نه رهجو نخراز.
فرخی
داعی عدل ملک پرور او
گرگ را داده منصب نخراز
ابوشکور بلخی
-
میش و بره و بخته و شاک و چپش تو
بگرفت بیابان ز درازا و ز پهنا.
چو گرگ گرسنه اندرفتد میان رمه
چه میش و چه بره دندانش را چه بخته چه شاک.
سوزنی
من ز خداوند تو نندیشم ایچ
علم ترا بیش نگیرم نهاز.
خسروی
غولان غرچه گیر ز خار و خس در او
گمراه گشته چون رمه میش بی نهاز.
روحی ولوالجی.
سپه دشمن او را رمه ای دان که در او
نه چراننده شبان است و نه ره جوی نهاز.
فرخی.
بر سر دیو ترا عقل بسنده ست رقیب
بر ره خیر ترا علم بسنده ست نهاز.
سوی چشمه شوربختی شتابد
کرا آز باشد دلیل و نهازش.
نروم این بزرگ رمه
که بدو در نهاز شد بز لنگ.
ناصرخسرو.
راستی کن تا شود جان تو شاد از بهر آنک
جفت غم گردد شبان چون کج رود روزی نهاز.
سنائی.
عدوی جاه ترا بخت چون نهاز شده ست
به پای خویش همی آردش سوی مسلخ.
ز بیم هیبت و سهم سیاست تو به دشت
ز گرگ پنجه فروریزد از نهیب نهاز.
ای ز سهم پهلوان و رای عدل آموز تو
یوز از آهو در گریز افتاده و گرگ از نهاز.
سوزنی

در جنس نر ابتدا بره نر به شیشک وسپس به قوچ تغییر نام می یابد ، ودر جنس ماده ، بره ماده به میش تبدیل می شود

ی ماده با بزرگ شدن به بُز و بزغاله ی نر به چپش تغییر نام پیدا می کند اما بره ی ماده با بزرگ شدن به میش و بره ی نر به قوچ تغییر اسم می یابند. بطور کلی بُز و چپش، بی دنبه، مودار و دارای شاخهای راست بدون اعوجاج اند و میش و قوچ به گوسفندان دنبه دار دارای پشم و شاخهای خمیده و اعوجاج گفته می شود.