چهارپایی ( به لاتین: Quadrupedialism ) ، نوعی
حرکت زمینی است که در آن یک
جانور چهاراندام ( و همچنین آخوندکها که عمدتاً به این روش راه می روند ) از هر چهار
اندام ( پا ) برای تحمل وزن،
راه رفتن و
دویدن استفاده می کنند. به جانور یا
ماشینی که معمولاً حالت چهار پا را حفظ می کند و با استفاده از هر چهار اندام حرکت می کند، چهارپا گفته می شود ( از quattuor
لاتین به معنی "چهار" و pes , pedis به معنی "پا" ) . بیشتر چهارپاها
مهره داران زمینی هستند، از جمله
پستانداران و خزندگان، اگرچه برخی از آن ها عمدتاً
آبزی هستند مانند لاک پشت ها،
دوزیستان و پاروپاها.
چهاراندامان دوپا مانند برخی از
پرندگان ( مانند
لک لک نیل ) گاهی پس از پریدن به سوی طعمه از بال های خود برای راست کردن خود استفاده می کنند. [ ۱]
اگرچه کلمات «چهارپا» و «چهاراندام» هر دو از اصطلاحاتی به معنای «دارای چهار پا» مشتق شده اند، اما معنی متمایز دارند. چهاراندام هر عضوی از واحد
آرایه شناسی چهاراندامان است ( که با نسب از یک نیای چهار پای مشخص تعریف می شود ) ، در حالی که یک چهارپا در واقع از چهار دست و پا برای حرکت استفاده می کند. همه چهاراندامان چهارپا نیستند و همه جاندارانی که می توان آنها را «چهارپا» توصیف کرد، چهاراندام نیستند. این معنی آخر شامل اشیاء مصنوعی خاصی می شود؛ تقریباً همه چهارپایان جاندان چهاراندام هستند ( به استثنای برخی از
بندپایان شکاری که برای حرکت چهارپایی سازگار شده اند، مانند
آخوندک ها ) .
تمایز بین چهارپایان و چهاراندامان در
زیست شناسی فرگشتی مهم است، به ویژه در زمینه چهاراندامانی که اندام هایشان با نقش های دیگر سازگار شده است ( مانند دست ها در انسان، بال ها در پرندگان، و باله ها در نهنگ ها ) . همه این جانوران چهاراندامان هستند، اما هیچ کدام چهارپا نیستند. حتی مارهایی که اندام هایشان
باقی مانده یا به طور کامل از دست رفتند، با این وجود، چهاراندامان هستند.
چهارپایی گاهی به عنوان «چهار دست و پا» شناخته می شود و در خزیدن، به ویژه توسط نوزادان دیده می شود. [ ۲]
BigDog یک
ربات چهارپای پایدار پویا است که در سال ۲۰۰۵ توسط
بوستون داینامیکس با فاستر - میلر،
آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا و
ایستگاه میدان کنکورد دانشگاه هاروارد ایجاد شد. [ ۳]
یک مفهوم مرتبط با چهارپایی، پیش رونده یا داشتن حالت افقی
تنه است. اگرچه تقریباً همه جانوران چهارپا پیش رونده هستند، جانوران دوپا، از جمله بسیاری از پرندگان زنده و دایناسورهای منقرض شده، نیز چنین وضعیتی دارند. [ ۴]