چند بلور یا پلی کریستال ( Polycrystal ) به ماده ای گفته می شود که از تعداد زیادی بلور ریز ( به نام دانه ) تشکیل شده است. در هر یک از این دانه ها، اتم ها به صورت منظم و تکرارشونده در یک شبکه کریستالی قرار گرفته اند. اما جهت های بلوری این دانه ها نسبت به یکدیگر می توانند متفاوت باشند. [ ۱]
چند بلورها را می توان بر اساس اندازه دانه ها به دو دسته تقسیم کرد:
• چند بلور همگن، چند بلوری است که اندازه دانه های آن تقریباً یکسان است. این نوع چند بلورها معمولاً خواصی یکنواخت تر نسبت به چند بلورهای ناهمگن دارند. به عنوان مثال، چند بلورهای همگن با اندازه دانه های کوچک معمولاً استحکام و سختی بالایی دارند. [ ۲]
• چند بلور ناهمگن، چند بلوری است که اندازه دانه های آن متفاوت است. این نوع چند بلورها معمولاً خواصی متنوع تر نسبت به چند بلورهای همگن دارند. به عنوان مثال، چند بلورهای ناهمگن با اندازه دانه های متوسط یا بزرگ معمولاً مقاومت در برابر ضربه یا سایش بالایی دارند.
• اندازه دانه ها: اندازه دانه ها در چند بلور همگن تقریباً یکسان است، اما در چند بلور ناهمگن متفاوت است.
• خواص: چند بلورهای همگن معمولاً خواصی یکنواخت تر نسبت به چند بلورهای ناهمگن دارند.
• کاربردها: چند بلورهای همگن معمولاً برای تولید قطعات با استحکام و سختی بالا استفاده می شوند، اما چند بلورهای ناهمگن برای تولید قطعات با مقاومت در برابر ضربه یا سایش بالا استفاده می شوند.
• در این نوع چند بلور، جهت گیری دانه ها نسبت به یکدیگر تصادفی است.
• در این نوع چند بلور، جهت گیری دانه ها نسبت به یکدیگر یکسان یا مشابه است.
خواص چند بلورها به عوامل مختلفی مانند اندازه دانه ها، جهت گیری دانه ها و ترکیب شیمیایی ماده بستگی دارد.
از جمله خواص چند بلورها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• سختی: سختی چند بلورها به طور کلی کمتر از تک بلورها است. این به دلیل وجود مرزهای دانه ای بین دانه های مختلف است. مرزهای دانه ای نقاط ضعفی در ساختار چند بلورها هستند که باعث کاهش سختی می شوند.
• مدول الاستیسیته: مدول الاستیسیته چند بلورها به طور کلی بیشتر از تک بلورها است. این به دلیل وجود پیوندهای قوی بین دانه های مختلف است. پیوندهای قوی بین دانه ها باعث افزایش مقاومت چند بلورها در برابر تغییر شکل می شوند.
• هدایت حرارتی: هدایت حرارتی چند بلورها به طور کلی کمتر از تک بلورها است. این به دلیل وجود مرزهای دانه ای بین دانه های مختلف است. مرزهای دانه ای باعث کاهش انتقال حرارت بین دانه های مختلف می شوند.
• هدایت الکتریکی: هدایت الکتریکی چند بلورها به طور کلی کمتر از تک بلورها است. این به دلیل وجود مرزهای دانه ای بین دانه های مختلف است. مرزهای دانه ای باعث کاهش حرکت الکترون ها بین دانه های مختلف می شوند. [ ۳]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفچند بلورها را می توان بر اساس اندازه دانه ها به دو دسته تقسیم کرد:
• چند بلور همگن، چند بلوری است که اندازه دانه های آن تقریباً یکسان است. این نوع چند بلورها معمولاً خواصی یکنواخت تر نسبت به چند بلورهای ناهمگن دارند. به عنوان مثال، چند بلورهای همگن با اندازه دانه های کوچک معمولاً استحکام و سختی بالایی دارند. [ ۲]
• چند بلور ناهمگن، چند بلوری است که اندازه دانه های آن متفاوت است. این نوع چند بلورها معمولاً خواصی متنوع تر نسبت به چند بلورهای همگن دارند. به عنوان مثال، چند بلورهای ناهمگن با اندازه دانه های متوسط یا بزرگ معمولاً مقاومت در برابر ضربه یا سایش بالایی دارند.
• اندازه دانه ها: اندازه دانه ها در چند بلور همگن تقریباً یکسان است، اما در چند بلور ناهمگن متفاوت است.
• خواص: چند بلورهای همگن معمولاً خواصی یکنواخت تر نسبت به چند بلورهای ناهمگن دارند.
• کاربردها: چند بلورهای همگن معمولاً برای تولید قطعات با استحکام و سختی بالا استفاده می شوند، اما چند بلورهای ناهمگن برای تولید قطعات با مقاومت در برابر ضربه یا سایش بالا استفاده می شوند.
• در این نوع چند بلور، جهت گیری دانه ها نسبت به یکدیگر تصادفی است.
• در این نوع چند بلور، جهت گیری دانه ها نسبت به یکدیگر یکسان یا مشابه است.
خواص چند بلورها به عوامل مختلفی مانند اندازه دانه ها، جهت گیری دانه ها و ترکیب شیمیایی ماده بستگی دارد.
از جمله خواص چند بلورها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• سختی: سختی چند بلورها به طور کلی کمتر از تک بلورها است. این به دلیل وجود مرزهای دانه ای بین دانه های مختلف است. مرزهای دانه ای نقاط ضعفی در ساختار چند بلورها هستند که باعث کاهش سختی می شوند.
• مدول الاستیسیته: مدول الاستیسیته چند بلورها به طور کلی بیشتر از تک بلورها است. این به دلیل وجود پیوندهای قوی بین دانه های مختلف است. پیوندهای قوی بین دانه ها باعث افزایش مقاومت چند بلورها در برابر تغییر شکل می شوند.
• هدایت حرارتی: هدایت حرارتی چند بلورها به طور کلی کمتر از تک بلورها است. این به دلیل وجود مرزهای دانه ای بین دانه های مختلف است. مرزهای دانه ای باعث کاهش انتقال حرارت بین دانه های مختلف می شوند.
• هدایت الکتریکی: هدایت الکتریکی چند بلورها به طور کلی کمتر از تک بلورها است. این به دلیل وجود مرزهای دانه ای بین دانه های مختلف است. مرزهای دانه ای باعث کاهش حرکت الکترون ها بین دانه های مختلف می شوند. [ ۳]
wiki: چندبلور