چناب

چَناب ( سانسکریت: चंद्रभाग/अक्सिनी، پنجابی: ਚਨਾਬ، هندی: चनाब، اردو: چَناب ) از شاخابه های رود سند و از رودهای اصلی در منطقه جامو و کشمیر هند و پنجاب پاکستان است. نام این رود به معنای «رودخانه ماه» است.
این رود در شهرستان لاهول و سپیتی در ایالت هیماچال پرادش هند واقع در هیمالیای علیا سرچشمه می گیرد و پس از گذر از منطقه جامو به دشت های پنجاب پاکستان می ریزد.
حق آبه پاکستان از چناب بر پایه «پیمان نامه آب های سند» معین شده است.
از سدهای بزرگ بر روی این رود سد باگلیهار است. خبرگزاری ها در سال ۱۳۸۷ خورشیدی از تصمیم دهلی نو برای ساخت ۱۲ سد تازه بر روی رودخانه چناب خبر دادند. آصف علی زرداری، رئیس جمهور وقت پاکستان در آن سال گفت که این پروژه ها می تواند به روابط دو کشور آسیب بزند.
چناب شاهرگ حیاتی پنجاب به شمار می آید و در حس تعلق مردم منطقه به ناحیه پنجاب تأثیر زیادی دارد. در شهریور ۱۳۸۹ طغیان چناب آسیب زیادی به مناطق اطراف زد.
این رود در دوره ودایی به نام چَندرَبهاگ ( سانسکریت: चंद्रभाग ) و هم چنین اَشکینی ( अश्किनि ) و ایسکامتی ( इस्कामति ) نامیده می شد. [ ۱] یونانیان نام اشیکینی را آکِسینِس تلفظ کرده و این رود را این گونه می نامیدند.
در داستان های تاریخی یونانی آمده است که اسکندر مقدونی در ۳۲۶ پیش از میلاد، با هشت هزار نفر از سپاهیان خود با کشتی از رود جهلم گذشت. در پیوندگاه رود جهلم و چناب، امواج رود دو فروند از کشتی های او را واژگون کردند. [ ۲]
در برهان قاطع درباره چناب آمده است: «رودیست بس بزرگ از ولایت پنجاب که آب آن بغایت لطیف و گواراست. »

چِناب (Chenab)
ریزابۀ رود سند (ایندوس). از کوه های هیمالیا سرچشمه می گیرد و در کشمیر، هند، و پاکستان جریان می یابد. چناب یکی از پنج رودی است که پنجاب از آن ها نام گرفته است.