چاچی

لغت نامه دهخدا

چاچی. ( ص نسبی ) منسوب به چاچ. هر چیز منسوب به چاچ ( نام شهری در ترکستان ) عموماً و کمان خصوصاً کمان چاچی : چاچی کمان ، کمان ِ منسوب بشهر چاچ :
هر آنگه که چاچی بزه در کشم
ستاره فروریزد از ترکشم.
فردوسی.
کمانهای چاچی و تیر خدنگ
سپرهای چینی و زوبین جنگ.
فردوسی.
دو ابرو به مانند چاچی کمان
کزو خسته گشتی دل مردمان.
فردوسی.
کمانهای چاچی بزه برنهید
همه یکسره ترک بر سرنهید.
فردوسی.
بخارید گوش آهو اندر زمان
به تیر اندرون راند چاچی کمان.
فردوسی.
نگون شد سر شاه یزدان پرست
بیفتاد چاچی کمانش ز دست.
فردوسی.
ستون کرد چپ را و خم کرد راست
خروش از خم چرخ چاچی بخاست.
فردوسی.
کمان های چاچی و چینی پرند
گرانمایه شمشیرها نیز چند.
نظامی ( شرفنامه ).

فرهنگ فارسی

( صفت ) ۱- ساخته شده درشهرچاچ : کمان چاچی چاچی کمان .۲- از مردم شهر چاچی . یا چاچی کمان کمان چاچی . ۱- کمان ساخته شده در شهر چاچ . ۲- کمان بسیار خوب .

فرهنگ عمید

۱. از مردم چاچ.
۲. تهیه شده در چاچ: کمان چاچی.

گویش مازنی

/chaachi/ بسیار سفید

پیشنهاد کاربران

در کلمه چاچی قانون حذف یا محو یک حرف در غالب کلمات نگارشی برای راحت تر شدن تلفظ و قانون تغییر شکل حروف در غالب کلمه قابل روئیت هست مثل کلمه مُلّا که حرف ع در این کلمه برای راحتی گفتار حذف گردیده است ولی در کلمه مَلَأ با جمله بندی مَلَأ عام به مفهوم پری و ازدحام جمعیت وجود دارد. یا کلمه خلا که حرف ب در این کلمه که به چاه در لهجه اصفهانی گفته می شود حذف گردیده است به گونه ای که از همین کلمه خلاب یک انشعاب مفهومی در ایجاد کلمه بخل وجود دارد. این شعر که میگه؛
...
[مشاهده متن کامل]

چو چپ راست کرد و خم آورد راست
خروش از خم چرخ چاچی بخواست.
حالا اینکه کلمه چاچی چی بوده است و فلسفه پیدایش این کلمه چی بوده اینطور می شه تشریح کرد؛ کلمه چاچی رابطه معنایی و خانوادگی با شارج و شرجی شارژ و چارج و شارش و شورش دارد. در همین شعری که ذکر شد با شارج کمان توسط نیروی دست یک پتانسیلی از انرژی حرکتی در کمان ذخیره و شارج می شود که با رها کردن کمان که قدیمی ها نخجیر می گفتند تیر به حرکت و شارش می افتد. اصطلاح توربوشارژر نیز که در صنعت خودرو و دیگر صنایع استفاده می شود کسب انرژی از دود خروجی جهت شارژ انرژی گاز ورودی می باشد. یا اصطلاح توربولنت که به جریان آشفته ترجمه شده است بعد از بال هواپیما باعث ایجاد یک دود سفید در آسمان می کند نیز از ترکیب تور به مفهوم گرفتن و کسب و بدست آوردن چیزی و لنت هم که به لحاظ کاربردی در ترمز چرخ ماشین ها کلمه ای بسیار شنیده شده هست به مفهوم جلوگیری و مانع و بازدارندگی برای چیزی می باشد. البته حرف ت در کلمه ی لنت، قانون تغییر شکل حروف در غالب کلمه و قانون حروف صدادار یا مُصَوّت قابل روئیت هست. به گونه ای که حرف ت و حرف س و حرف ز زیاد در کلمات دیگر استفاده شده است به عنوان مثال همین کلمه لنت با مفهوم بازدارندگی و جلوگیری در کلمه لَنسر در ماشین کارواش که یک قطعه لوله مانند جهت باریک نمودن مجرای عبور سیال جهت افزایش سرعت سیال با دبی و جریان کم قابل مشاهده هست. یا کلمه لنز که در دوربین ها و چشم انسان میزان جریان نور را به تناسب شدت نور بیرونی تنظیم و ایجاد بازدارندگی می کند هم قابل مشاهده هست. در واقع همانطور که انسان ها روابط فامیلی و خانوادگی باهم دارند کلمات نیز از این قائده مستثنی نیستند. همانطور که انسانها با روابط فامیلی و خانوادگی در نقاط مختلف کره زمین زندگی می کنند کلمات هم همینطور هستند. یک کلمه ممکن است از یک بعد در کشور ما در حال استفاده باشد و یک کلمه دیگر از خانواده خودش در یک کشور دیگر در حال استفاده باشد. مثل ریال که واحد پول کشور ما می باشد و متأسفانه آبرو و اعتباری برای این کلمه در کشور ما وجود ندارد و کلمه ریئل به مفهوم حقیقی واقعی ذاتی که در زبان لاتین در حال استفاده می باشد. اگر هم از کلمات هم خانواده کلمه ریال مثال بزنیم به کلماتی از قبیل ریال ریئل ریلیز ریئلم رلیجن رویال خواهیم رسید.

چاچی : بازخوانده به چاچ است ، شهری در " فرارود " که کمان های آن آوازه داشته است، این شهر امروز تاشکند نامیده می شود .
( ( کمان های چاچی و تیر خدنگ
سپرهای چینی و ژوپین جنگ ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 360. )

نوعی کمان

بپرس