چاپ باتیک

پیشنهاد کاربران

کلاقه ای
هنر چاپ از سالها پیش تا کنون در ایران رواج داشته و د ر هر دوره دستاوردهای جدیدی به دست اورده است .
چاپ باتیک یکی از انواع چاپ است که سالهاست که در دانشگاه های ایران تدریس مش شود .
باتیک یک هنر سنتی ایرانی است که یه صورت ابتدایی از چین شروع شده و سپس در جزیره جاوه اندونزی یک استاد اندونزیایی بنیان گذار آن شد .
...
[مشاهده متن کامل]

هنر باتیک به تدریج به کشورهای دیگر صادر شد و هر کشور با توجه به سنت ها ف رسوم و توانایی های خودش سبک و تحولی در ان به وجود آورد .
چاپ باتیک در ایران قبل از اسلام به صورت ابتدایی و در شهر تبریز وجود داشت تا این که یک تاجر آذربایجانی از راه جاده ابریشم نوعی چاپ باتیک را از اندونزی وارد ایران کرد .
در ان زمان پارچه ابریشم وجود داشت و بعد از ان یک رنگ به ان اضافه و به صورت گلدار در امد.
البته در اندونزی برگ موز و سود سوز آور را با هم می آمیختند و کمی ماسه بادی با آن ترکیب می کردند تا کمی سفت تر شود ، به این ترتیب یک چسب به دست می آمد که به ان با تیک می گفتند بعد با قلم مو ان مواد و طرح ها را پیاده می کردند .
وقتی این نوع چاپ به اذر بایجان آورده شد به علت نبود موز در ایران مواد باتیک را با پیه گوسفندی ، موم خالص عسلی و سقز خام درست کردند که نام بین المللی ان واکس است و در اذربایجان به آن روغن کلاقه ای می گفتند .
کلاقه ای اسم ترکی باتیک است ، باتیک یعنی مقاوم که در ایران به کلاقه ای تبدیل شد . برخی معتقدند ریشه این کلمه ترکیبی از کلاف ابریشم است و از کلاف نشأت گرفته . اما بعضی دیگر معتقد هستند که این اسم از کلاغ امده که سفید و سیاه است و اما سومین نظریه که به نظر صحیح تر می رسد این است که نام کلاقه ای از ( کل – ایاقی ) ترکی برآمده است . کل یعنی گاومیش سیاه و ایاقی به معنای پا است ، زیرا نقشه هایی که در ایران پیاده کردند شبیه سم گاو میش بود و بعد ها کم کم کلمه ایاقی به کلاقه ای تبدیل شد.
تاریخچه هنر باتیک :
منشااصلی چاپ باتیک جزایر جاوه است . پارچه های ابتدایی که از غارها و یا قبور فراعنه پیدا شده ، و همچنین رواج هنر باتیک در میان بومیان جاوه و سوماترا موید این مدعاست که هنر چاپ پارچه قبل رنگرزی به وجود امده و انسان ان دوره می توانسته با وسایل ساده و با استفاده از رنگ های طبیعی ، گل یا عصاره بعضی از درختان ، پارچه را با نقش و نگار دلخواه بیاراید. پس از شناخته شدن رنگ های طبیعی ( گیاهی ) هنرمندان ان دوره دریافتند که با گره زدن ، دوختن ، چین زدن و یا لایه و تا کردن نقاط معینی از پارچه می توانند از نفوذ رنگ به داخل ان نقاط مخصوص و مورد نظر جلوگیری نمایند و در نتیجه یک طرح بسیار ساده و ابتدایی روی پارچا ایجاد کنند و بدین ترتیب اولین آثار با این شیوه رنگرزی در هندو چین به دست امد . در قرن ششم و هفتم میلادی ، بازرگانی و کاروانهایی که جاده ابریشم ( آسیا ، هندو چین و ژاپن ) را می پیمودند از این متاع برای فروش یا به عنوان سوغات همراه خود می آوردند.
مدتی بعد قبایل مناطق حاره کشف کردند که عصاره بعضی درختان از نفوذ رنگ به داخل پارچه جلوگیری می کنند و بدین ترتیب ، ابتدا یک روش مقاوم ابتدایی به وجود امد و سپس ، تبدیل به روش نقاشی و چاپ باتیک شد .
برای نقاشی یا چاپ باتیک باید از رنگ های سرد استفاده شود چون از رنگ های گرم مورد استفاده قرار گیرند ، واکس در اثر حرارت موم یا صمغ ترم شده از پارچه جدا می شود و به جاهای دیگر پارچه می چسبد و در نتیجه زحمات به هدر خواهد رفت .
با این طریقه ، کار چندین روز طول می کشد تا پارچه حاضر و اماده فروش شود . بعد از گره دوخت لایه تراش ، تکنیک تبک به وجود امد.
رنگ کردن با روش باتیک یکی از قدیمی ترین تکنیک هایی است که تا امروز به کار برده شده و این روش در حدود 1000 سال در هند ، ژاپن ، چین و جاوه سابقه دارد.
در کشورهایی که ذکر شد این روش بسیار متداول بوده و انواع گوناگون این پارچه با طرح ها ، رنگ ها و لطافت خاصی عرضه شده و مورد استفاده قرار گرفت که می توان به مواردی چون انواع پرده ها ، دیوارکوب ها ، تابلو ها ، لباس های زیبای امروزی و لباس های محلی مخصوصی که از ترکیب تکه های مستطیل ساخته شده و آن را بر شانه یا دور گردن یا دور سر می پیچند و به ان ساره یا سارنگ می گویند ف اشاره کرد .
باتیک جاوه از دیرزمان تا به حال در تمام دنیا مشهور بوده و طرح های دیگر این پارچه ها حالت کلاسیک دارند و انواع گل ها ، پرندگان ، حیوانات اهلی و حیوانات وحشی به طور انبوده در فرم هایی با اشکال هندسی در انجا داده شده است .
روش تبک در جاوه واقعا استثنایی است و در تمام دنیا مشهور است .
به طور کلی طرح های تبک در هر کشوری نمایانگر آداب و رسوم ، فرهنگ ، دین و ایین هر قوم بوده است و به وضوح می توان روش مار هندو را از بودایی و بودایی را از مسلمان و. . . تشخیص داد . کار تبک بیشتر روی پارچه های کتان و ابریشم طبیعی از نوع لطیف و نازک آن انجام می گیرد که بهترین نوع ان در جاوه تهیه می شود و جاوه از این بابت آنچنان مشهور است که ایران از بابت هنر قالی بافی.
در این هنر گرانقدرحداکثر استفاده از عملکرد رنگ ، واکس و نقطه با تاجنتیک روی پارچه می شود و این کار روزها طول می کشد .
پیداش تجارب :
در اواسط قرن 19 در جاوخ روشی ابداع شد که نام تچاپ به خود گرفت . وسیله کار عبارت بود از دو صفحه چوبی که روی آن نقشه هایی با سرب برجسته حکاکی شده بود . تا اوایل جنگ جهانی اول این روش ادامه داشت ولی بعد از جنگ ، بعضی از کارحانجات اروپای غربی ترجیح دادند که از روش حقیقی قبلی استفاده کنند ، به همین مناسبت هنرمندانی به کار گرفته شدند و در این راه روش های نو ابداع کردند و پدیده های زیبایی ساخته و به بازار عرضه کردند .
در حال حاضر ، کارخانه های نخصوصی وجود دارند که با این روش ها ف شال گردن ، کراوات ، لیاس های زیبا و تابلوهای نفیس تهیه کرده و با قیمت گزاف می فروشند . . .

بپرس