پی۵۳

پروتئین تومور P53 ( Tumor Protein P53 ) ، که به این موارد هم شناخته می شود: p53، آنتی ژن تومور سلولی p53 ( نام UniProt ) ، نگهبان ژنوم، [ ۴] فسفوپروتئین p53، سرکوبگر تومور p53، آنتی ژن NY - CO - 13 یا پروتئین مربوط - به - تبدیل 53 ( TRP53 ) ، هر ایزوفرمی از پروتئین های رمز شده توسط ژن هایِ همولوگِ جاندارانِ مختلفی چون TP53 ( در انسان ) و Trp53 ( در موش ) می باشد. این همولوگ ( که ابتدا تصور می شد تک پروتئین باشد، و هنوز هم از آن به گونه ای صحبت می شود که گویی تک پروتئین است ) در مهره داران چندسلولی نقش بنیادینی دارد، به طوری که از تشکیل سرطان پیشگیری کرده و ازین رو به عنوان سرکوب گر تومور عمل می کند. [ ۵] از همین رو p53 را به عنوان «نگهبان ژنوم» توصیف نموده اند، چرا که از طریق اجتناب از جهش ژنومی در حفظ پایداری ژنوم نقش دارد. [ ۶] ازین رو TP53[ الف] را به عنوان یک ژن سرکوبگر تومور رده بندی نموده اند. [ ۷] [ ۸] [ ۹] [ ۱۰] [ ۱۱]
نام p53 در ۱۹۷۹ میلادی جهت توصیف جرم مولکولی ظاهری به کار رفت؛ تحلیل SDS - PAGE نشان می دهد که این پروتئین دارای وزن مولکولی ۵۳ - کیلودالتون ( kDa ) است. با این حال، وزن حقیقی پروتئین p53 با طول کامل، براساس جمع جرم های ریشه های آمینواسیدی تنها 43. 7kDa است. این اختلاف وزن به علت تعداد بالای ریشه های پرولینی در پروتئین است که مهاجرتش را بر روی SDS - PAGE کند کرده و ازین رو موجب سنگین تر شدن وزن ظاهری آن می گردد. [ ۱۲] ژن TP53، علاوه بر رمز کردن پروتئین با طول کامل، حداقل ۱۵ ایزوفورم پروتئینی را رمز می کند که اندازه هایشان از ۳٫۵ تا ۴۳٫۷ کیلودالتون ( kDa ) اند. تمام این پروتئین های p53 را ایزوفرم های p53 می نامند. [ ۵] ژن TP53 فراوان ترین میزان جهش را در سرطان انسانی داراست ( بیش از ۵۰ درصد ) ، از همین رو ژن TP53 در پیشگیری از تشکیل سرطان نقش حیاتی را داراست. [ ۵] ژن TP53 پروتئین هایی متصل شونده به DNA را رمز کرده و بیان ژن را جهت پیش گیری از جهش های ژنومی تنظیم می نماید. [ ۱۳]
در انسان ها، ژن TP53 روی بازوی کوتاه کروموزوم ۱۷ ( 17p13. ۱ ) قرار دارد. [ ۷] [ ۸] [ ۹] [ ۱۰] این ژن 20kb طول دارد که اگزون غیر - رمزکننده آن ۱ و اولین اینترون بسیار طویلش ۱۰ کیلوباز طول دارند. دنباله رمزکننده شامل پنج ناحیه است که نشان دهنده درجه بالایی از حفاظت در مهره داران است، که در اگزون های ۲، ۵، ۶، ۷ و ۸ حضور برجسته تری دارند، اما دنباله هایی که در بی مهرگان یافت می شوند، تنها شباهت دوری را با TP53 پستانداران داران از خود نشان می دهند. [ ۱۴] اورتولوگ های TP53 [ ۱۵] در اکثر پستاندارانی که برایشان داده های ژنومی کاملی وجود دارد، مورد شناسایی قرار گرفته است.