(یا: دگردیسی) در ادبیات و اساطیر، دگرشدن شکل ظاهری و هیئت و هستی و هویت قهرمان یا اسطوره، اعم از انسان، حیوان، گیاه یا شیء، به اشارت نیرویی ماورایی. اسطوره پردازان و داستان پردازان با تمسک به دگردیسی درپی بیان نکته هایی اخلاقی یا فلسفی با کنایه پردازی های جادویی بوده اند. دگردیسی شکل و شیوۀ مشخصی ندارد و اصطلاحاً به همۀ اشکال تناسخ، یا سخن گفتن حیواناتی چون اژدها و سیمرغ با آدمی، عمر جاودان یافتن، پرواز کردن و جز آن ها اطلاق می شود. دگردیسی در اساطیر ایرانی و ادب فارسی فراوان دیده می شود. از آن شمار می توان دگردیسی ایزد بهرام را نام برد که خود را به هیئت هایی چون باد، گاو زیبای زرین مو، اسب سفید زیبا با گوش های زرین، ماده شتر مست و جز آن ها می گرداند. در اساطیر ایرانی، دگردیسی های موجوداتی چون ایزد سروش در قالب خروس یا پری پلنگینه پوش (مثلاً در داستان کیومرث در شاهنامه)، نریوسنگ به پسری ۱۵ساله که برهنه در قفای اهریمن پنهان می شود و زنان را به دلداری خود می کشد، سیمرغ که نه تنها خود در مقام موجودی به زبان آدمی سخن می گوید، بلکه در دگردیسی شخصیت هایی چون زال با نیروهایی فراطبیعی نقشی بسیار مهم در اساطیر و داستان های اساطیری ایران ایفا می کند، را می توان نام برد. دگردیسی در اساطیر ایرانی عمدتاً ریشه در اندیشۀ ایرانیان باستان دربارۀ فرۀ ایزدی دارد.
wikijoo: پیکرگردانی