اتصالات بین سلولی یا اتصال سلولی ( به انگلیسی: Cell junction ) ساختاری متشکل از ساختارهای پروتئینی - پروتئین است که در میان و بینابین سلول های تمامی بافت های جانداران پر سلولی ( به غیر از گیاهان دارای پلاسمودسم ) وجود دارد. [ ۱] این اتصال باعث نگهداری و تثبیت و ارتباط، بین هر سلول با سلول های دیگر و با ماتریس خارج سلولی ( ECM ) می شود. بیشتر اینکه در بافت پوششی مهم ترین مرزبندی و راه ارتباط با محیط بیرونی را شامل می شود.
پیوند میان یاخته ای در مهره داران به سه بخش می شود:
• پیوند چسب گونه و دزموزوم ( پیوند لنگر )
• پیوند گپ یا شکافدار[ ۲] ( پیوندارتباطی )
• پیوند سخت ( پیوند چفت و بست )
سلول های بافت ها و اندام ها باید به یکدیگر قلاب و متصل شده و نیز این مجموعه به اجزای ماتریس برون سلولی پیوند شود. یاخته ها انواع گوناگونی از مجتمع های پیوندی را برای دست یابی به این عملکردها دراختیار دارند و در هر مورد، پروتئین های نگه دارنده از طریق غشای پلاسمایی با پیوند پروتئین اسکلت یاخته ای بین هر سلول با سلول های کناری خود و همچنین با پروتئین های درون ماتریکس خارج سلولی٬ ساختار پیوندی لنگرمانندی تشکیل می دهند. [ ۳]
دزموزوم را می توان به عنوان پیچ و مهره گذرنده از غشای پلاسمایی بین سلول های کنار هم در نظر گرفت٬ رشته های متشکل از کراتین یا دزمین به پروتئین های پیوندی غشاء مرتبط که به صورت یک پلاک متراکم بر پهنه سیتوپلاسمی غشاء یاخته متصل شده است.
مولکول کادهرین با اتصال به کادرین های غشای سلول های کناری٬ تشکیل یک لنگر واقعی متصل به پلاک سیتوپلاسمی می دهند. [ ۴]
پیوند ارتباطی یا اتصال شکاف دار برای ارتباط مستقیم شیمیایی بین سیتوپلاسم دو سلول مجاور و از طریق انتشار بوده که بدون تماس بین دو مایع خارج سلولی از این یاخته های مجاور٬ ممکن می گردد. [ ۵] این امر با وجود شش عدد پروتئین کانکسین که تشکیل یک استوانه با یک سوراخ در مرکز آن می دهند٬ امکان پذیر است. [ ۶] این استوانه باعت به وجود آمدن کمی برجستگی در سراسر غشای سلولی شده و زمانی که دو سلول مجاور ارتباط برقرار می کنند، یک کانال اتصال شکافی گپ تشکیل می گردد. [ ۵] [ ۶]
پیوند گپ توسط این نوع اتصال در ماهیچه های قلب[ ۷] نقش حیاتی در بدن انسان ایفا می کند. [ ۷] همچنین در انتقال سیگنال های مغز کاربرد دارد و کمبود آن٬ تراکم سلولی کاهش یافته ای در مغز را ایجاد می کند. [ ۸]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفپیوند میان یاخته ای در مهره داران به سه بخش می شود:
• پیوند چسب گونه و دزموزوم ( پیوند لنگر )
• پیوند گپ یا شکافدار[ ۲] ( پیوندارتباطی )
• پیوند سخت ( پیوند چفت و بست )
سلول های بافت ها و اندام ها باید به یکدیگر قلاب و متصل شده و نیز این مجموعه به اجزای ماتریس برون سلولی پیوند شود. یاخته ها انواع گوناگونی از مجتمع های پیوندی را برای دست یابی به این عملکردها دراختیار دارند و در هر مورد، پروتئین های نگه دارنده از طریق غشای پلاسمایی با پیوند پروتئین اسکلت یاخته ای بین هر سلول با سلول های کناری خود و همچنین با پروتئین های درون ماتریکس خارج سلولی٬ ساختار پیوندی لنگرمانندی تشکیل می دهند. [ ۳]
دزموزوم را می توان به عنوان پیچ و مهره گذرنده از غشای پلاسمایی بین سلول های کنار هم در نظر گرفت٬ رشته های متشکل از کراتین یا دزمین به پروتئین های پیوندی غشاء مرتبط که به صورت یک پلاک متراکم بر پهنه سیتوپلاسمی غشاء یاخته متصل شده است.
مولکول کادهرین با اتصال به کادرین های غشای سلول های کناری٬ تشکیل یک لنگر واقعی متصل به پلاک سیتوپلاسمی می دهند. [ ۴]
پیوند ارتباطی یا اتصال شکاف دار برای ارتباط مستقیم شیمیایی بین سیتوپلاسم دو سلول مجاور و از طریق انتشار بوده که بدون تماس بین دو مایع خارج سلولی از این یاخته های مجاور٬ ممکن می گردد. [ ۵] این امر با وجود شش عدد پروتئین کانکسین که تشکیل یک استوانه با یک سوراخ در مرکز آن می دهند٬ امکان پذیر است. [ ۶] این استوانه باعت به وجود آمدن کمی برجستگی در سراسر غشای سلولی شده و زمانی که دو سلول مجاور ارتباط برقرار می کنند، یک کانال اتصال شکافی گپ تشکیل می گردد. [ ۵] [ ۶]
پیوند گپ توسط این نوع اتصال در ماهیچه های قلب[ ۷] نقش حیاتی در بدن انسان ایفا می کند. [ ۷] همچنین در انتقال سیگنال های مغز کاربرد دارد و کمبود آن٬ تراکم سلولی کاهش یافته ای در مغز را ایجاد می کند. [ ۸]
wiki: پیوند میان یاخته ای