پیه تا

پیه تا (میکل آنژ). پیه تا ( ایتالیایی: Pietà ) یا به تعبیر دیگر ترحم، اثری از هنرمند و مجسمه ساز برجسته رنسانس، میکل آنژ بوناروتی است. این اثر هنری در کلیسای سن پیترو واتیکان قرار دارد. تندیس ترحم، یکی از اولین آثار بر پایه همین موضوع از هنرمند می باشد. مجسمه برای کاردینال جین دی بیلهارس که نماینده روم بود ساخته شد. میکل آنژ برای ساخت این مجسمه از سنگ مرمر کارارا استفاده کرد و چنین به نظر می آید که به عنوان یادبودی برای مراسم خاکسپاری کاردینال ساخته شده باشد اما در اصل این مجسمه سفارش خودِ شخص کاردینال جین دی بیلهارس بود که قبل از اتمام مجسمه به دلیل کهولت سن چشم از جهان بست و میکل آنژ طبق قرار داد تا پایان کار مستمری خود را دریافت می کرد و پس از تکمیل شدن کار مجسمه به مکان فعلی خودش منتقل شد که اولین کلیسای کوچک در سمت راست بازیلیکا می باشد که در آن زمان بنایی بسیار فرسوده بود. میکل آنژ با مجسمه ی عالی خود در مخروبه ای غم زده خداحافظی کرد. جالب ترین نکته دربارهٔ این اثر این است که مجسمه پیه تا، تنها اثر موجود از میکل آنژ است که مزین به امضای خود استاد است. [ ۱]
این شاهکار معروف نمایانگر بدن عیسی در دامان مادرش پس از مصلوب شدن می باشد. موضوع اقتباسی هنرمند از موضوعات محبوب در آن زمان محسوب می گردید. تفسیر اختصاصی میکل آنژ برای نمایش هنر ترحم یک امر بی سابقه در مجسمه سازی ایتالیایی محسوب می گردید که یک توازن آرمانی از رنسانس و زیبایی کلاسیک آمیخته به ناتورالیسم از بارزه های شاخص این اثر می باشد.
میکل آنژ در نظر داشت علی رغم مجسمه های موجود از عیسی که درد و رنج و ترس را الغاء می کردند، اثری خلق کند که سوگ مریم عزراء را با زیبایی تمام بیان کند، به همین علت و همچنین برای نشان دادن پاکی مریم، مریم را جوان و زیبا تراشید.
در سال های گذشته مجسمه پیه تا میکل آنژ دچار صدمات چندی گردید. ۴ انگشت مریم از دست چپ وی در طول حرکت و جابجایی شکسته شد که در سال ۱۷۳۶ توسط جوزپه لیریونی بازسازی شد. با این احوال جدی ترین آسیب به این اثر هنری در ۲۱ ماه مه سال ۱۹۷۲ ( روز یکشنبه مصادف با عید پنجاهه ) توسط یک بازدید کننده مجارستانیِ زاده استرالیا اتفاق افتاد، شخص موسوم که لازلو توث نام داشت در حالی که فریاد می کشید؛ «من عیسی مسیح هستم و از مرگ بازگشتم!»[ ۲] توسط یک چکش زمین شناسی به سرعت به مجسمه حمله ور شد و تا قبل از دستگیری ۱۵ مرتبه با چکش به مجسمه ضربه وارد کرد که نتیجه چنین عملی، شکستن دست و بینی، پِلک و قسمت هایی از لباس مریم بود. ضرباتی که وی وارد می کرد باعث شد تا تکه های مرمر در فضا پراکنده شود و تعدادی از حاضران این قطعات را که در هوا می چرخیدند ربودند. فراخوانی که بعدها صادر گردید باعث شد تا تعدادی از قطعات بازگردانده شود اما چند قطعه از جمله بینی او هیچگاه پیدا نشد و بعدها برای بازسازی مجدد مجبور شدند که یک بلوک کوچک از پشت مجسمه را برای جایگزینی با بینی بردارند.