پیمان صلح مودانیا پیمان صلحی بود که بین دولت مجلس بزرگ ملی ترکیه، ایتالیا، فرانسه و انگلستان، در ۱۱ اکتبر سال ۱۹۲۲ میلادی در شهر مودانیا به امضاء رسید؛ که در نتیجه پادشاهی یونان در ۱۴ اکتبر ۱۹۲۲ میلادی با آتش بس موافقت کرد.
... [مشاهده متن کامل]
اگرچه نبرد ساکاریا دستاوردهای ارزنده ای برای نیروهای ترکیه دربرداشت، اما این به معنای صرف نظر کردن یونانی ها از ادامه جنگ نبود. پس از این نبرد درحالی که قدرت تُرک ها افزایش می یافت، یونانی ها به علل اختلاف و تغییرات رژیم و سیاست در داخل یونان تضعیف شدند. در اوت ۱۹۲۲ میلادی سومین و آخرین مرحله جنگ آغاز شد. تُرک ها پیروزی قاطعی در نبرد دوملو پینار کسب کردند و در حین تعقیب یونانی ها، ازمیر را مجدداً در ۹ سپتامبر به تصرف درآوردند و به این ترتیب پیروزی تکمیل شد.
مصطفی کمال در این زمان آماده ادامه مبارزه در قسمت اروپایی ترکیه با یونانی ها در تراس شرقی شد. به این منظور مجبور به گذاشتن از تنگه داردانل بود. تنگه مزبور هنوز تحت کنترل نیروهای متفقین بود. واحدهای فرانسوی و ایتالیایی عقب نشستند، ولی انگلیسی ها باقی ماندند و مدت ها انتظار برخورد بین انگلیسی ها و تُرک ها می رفت.
دیوید لوید جرج از حزب لیبرال انگلستان در برابر اولتیماتوم تُرک ها برای گشودن راه عبور از تنگه، تصمیم به برخورد نظامی با ترکیه گرفت، اما افکار عمومی تمایل چندانی برای ورود به جنگی دیگر نداشت، در نتیجه کابینه لوید جرج در اثر این بحران که خود آن را بحران «چانکایا» می نامید، سقوط کرد و محافظه کاران یک دولت ائتلافی تشکیل دادند.
با توجه به دیدگاه حزب محافظه کار و افکار عمومی انگلستان سرانجام انگلیسی ها تسلیم تقاضای کمال آتاتورک برای عبور از ترعه چانکایا شدند و در ۱۱ اکتبر ۱۹۲۲ میلادی آتش بسی در مودانیا در تراس شرقی به امضاء رسید. ترک مخاصمه مودانیا از سوی عصمت پاشا به عنوان نماینده دولت ترکیه و نمایندگانی از متفقین به اضافه ژنرال مازاراکیس از طرف دولت یونان به امضاء رسید. طبق شرایط آتش بس مودانیا، متفقین با برقراری حاکمیت ترکیه در استانبول و تنگه ها و تراس شرقی موافقت کردند و لذا مناطق مذکور فوراً به اشغال ۸۰۰۰ ژاندارم ترکیه درآمد، اما اشغال مجدد و کامل آن منوط به امضای معاهده صلح شد. یونانی ها در ۱۴ اکتبر ۱۹۲۲ میلادی شرایط آتش بس را پذیرفتند و به این ترتیب منازعه ترکیه و یونان پس از سه مرحله جنگ های خونین به پایان رسید و حاکمیت ترکیه در تراس شرقی تثبیت شد.
... [مشاهده متن کامل]
اگرچه نبرد ساکاریا دستاوردهای ارزنده ای برای نیروهای ترکیه دربرداشت، اما این به معنای صرف نظر کردن یونانی ها از ادامه جنگ نبود. پس از این نبرد درحالی که قدرت تُرک ها افزایش می یافت، یونانی ها به علل اختلاف و تغییرات رژیم و سیاست در داخل یونان تضعیف شدند. در اوت ۱۹۲۲ میلادی سومین و آخرین مرحله جنگ آغاز شد. تُرک ها پیروزی قاطعی در نبرد دوملو پینار کسب کردند و در حین تعقیب یونانی ها، ازمیر را مجدداً در ۹ سپتامبر به تصرف درآوردند و به این ترتیب پیروزی تکمیل شد.
مصطفی کمال در این زمان آماده ادامه مبارزه در قسمت اروپایی ترکیه با یونانی ها در تراس شرقی شد. به این منظور مجبور به گذاشتن از تنگه داردانل بود. تنگه مزبور هنوز تحت کنترل نیروهای متفقین بود. واحدهای فرانسوی و ایتالیایی عقب نشستند، ولی انگلیسی ها باقی ماندند و مدت ها انتظار برخورد بین انگلیسی ها و تُرک ها می رفت.
دیوید لوید جرج از حزب لیبرال انگلستان در برابر اولتیماتوم تُرک ها برای گشودن راه عبور از تنگه، تصمیم به برخورد نظامی با ترکیه گرفت، اما افکار عمومی تمایل چندانی برای ورود به جنگی دیگر نداشت، در نتیجه کابینه لوید جرج در اثر این بحران که خود آن را بحران «چانکایا» می نامید، سقوط کرد و محافظه کاران یک دولت ائتلافی تشکیل دادند.
با توجه به دیدگاه حزب محافظه کار و افکار عمومی انگلستان سرانجام انگلیسی ها تسلیم تقاضای کمال آتاتورک برای عبور از ترعه چانکایا شدند و در ۱۱ اکتبر ۱۹۲۲ میلادی آتش بسی در مودانیا در تراس شرقی به امضاء رسید. ترک مخاصمه مودانیا از سوی عصمت پاشا به عنوان نماینده دولت ترکیه و نمایندگانی از متفقین به اضافه ژنرال مازاراکیس از طرف دولت یونان به امضاء رسید. طبق شرایط آتش بس مودانیا، متفقین با برقراری حاکمیت ترکیه در استانبول و تنگه ها و تراس شرقی موافقت کردند و لذا مناطق مذکور فوراً به اشغال ۸۰۰۰ ژاندارم ترکیه درآمد، اما اشغال مجدد و کامل آن منوط به امضای معاهده صلح شد. یونانی ها در ۱۴ اکتبر ۱۹۲۲ میلادی شرایط آتش بس را پذیرفتند و به این ترتیب منازعه ترکیه و یونان پس از سه مرحله جنگ های خونین به پایان رسید و حاکمیت ترکیه در تراس شرقی تثبیت شد.
