پیمان جمعه نیک

پیشنهاد کاربران

پیمان جمعه نیک یا پیمان بلفاست بین طرف های درگیر در ایرلند شمالی، یعنی پروتستان های طرفدار بریتانیا و کاتولیک های جمهوری خواه ایرلند با میانجی گری بریتانیا در روز جمعه ۱۰ آوریل ۱۹۹۸ بسته شد.
این پیمان را کاتولیک ها «توافق جمعه نیک» می نامند و پروتستان ها به آن «توافق بلفاست» می گویند. گروه نخست، این پیمان را راهی به سوی استقلال می دانند و گروه دوم آن را سندی برای اتحاد با بریتانیا می شمارند.
...
[مشاهده متن کامل]

تا پیش از پیمان جمعه نیک، درگیری فرقه ای بین دو گروه موسوم به «مصائب» جان بیش از ۳۶۰۰ تن را ظرف ۳۰ سال گرفته بود.
بر پایه این پیمان، دولت جدیدی برای ایرلند شمالی شکل گرفت که شامل ملی گرایان و اتحاد گرایان می شد. دولت مرکزی بریتانیا به این دولت، کنترل حوزه های کلیدی مانند بهداشت و آموزش را داد. این فرایند به عنوان قدرت سپاری ( تفویض اختیارات ) شناخته می شود. همچنین پارلمان جدیدی شکل گرفت که ستاد آن در استورمونت بلفاست قرار دارد. این توافق همچنین حقوق مردم را فارغ از باورها به رسمیت می شناسد.
این پیمان می گوید:
ایرلند شمالی بخشی از بریتانیا است و این می تواند تنها از طریق یک همه پرسی تغییر کند ( اگر اکثر مردم ایرلند شمالی بخواهند ) . افرادی که در ایرلند شمالی زاده شده اند می توانند ملیت ایرلندی یا بریتانیایی یا هر دو را داشته باشند.
به عنوان بخشی از این توافق گروه های مسلح ایرلند موافقت کردند که سلاح های خود را کنار بگذارند و افرادی که در خشونت دست داشتند از زندان آزاد شدند. دولت بریتانیا موافقت کرد که دنبال «توافقات امنیتی عادی» باشد و از حضور نظامی خود در ایرلند بکاهد.
پس از برگزیت، ایرلند شمالی تنها بخشی از بریتانیا شد که با یکی از کشورهای اتحادیه اروپا ( جمهوری ایرلند ) مرز زمینی دارد. اگرچه کالاهای جابجا بین بازارهای بریتانیا و اتحادیه اروپا باید بررسی شوند اما هر دو طرف توافق کردند که این اتفاق نباید در مرز ایرلند رخ دهد تا از پیمان جمعه نیک محافظت شود. زیرا ترس از این وجود دارد که در صورت ایجاد پست های بازرسی تازه، همکاری فرامرزی تهدید شود. اگرچه توافقنامه بین بریتانیا و اتحادیه اروپا به طور مشخص به مرز اشاره نمی کند اما به حذف همه تاسیسات و تجهیزات امنیتی اشاره کرده است.
با وجود این پیمان، وی‍ژگی های جدایی میان ایرلندی ها باقی است. پروتستان ها که در استان های شمالی ایرلند موسوم به ایالت «السته» ساکن هستند، رسوم خویش را دارند و بیشتر کاتولیک هایی که در استان های جنوبی زندگی می کنند نگاهی متفاوت به زندگی سیاسی دارند.

پیمان جمعه نیک
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/پیمان_جمعه_نیک

بپرس