پیمان اکس لا شاپل در ۱۷۴۸ میلادی که به جنگ جانشینی اتریش خاتمه داد، در ۱۸ اکتبر ۱۷۴۸ میلادی در شهری به همین نام در غرب امپراتوری مقدس روم به امضا رسید.
علل جنگ میان انگلیس و اسپانیا، مسائل بازرگانی بود؛ انگلیسی ها به کار قاچاق با آمریکای جنوبی مشغول بودند و اسپانیائی ها برای جلوگیری از این عمل با آنها سختگیری می کردند. سرانجام دولت انگلیس در سال ۱۷۳۹ اعلان جنگ داد و فرانسه به عنوان متحد اسپانیا وارد جنگ شد. در این موقع امپراتور، کارل ششم که فقط یک دختر به نام ماری ترز داشت تمام هم خود را صرف این می کرد که او را وارث و جانشین خود در اتریش، بوهم و مجارستان نماید و این امر به وسیله فرمانی که به تصویب دیت آلمان و تأیید اغلب کشورهای اروپائی رسید، عملی شد. لیکن در سال ۱۷۴۰، یعنی هنگامی که کارل ششم درگذشت زمامداران اروپائی قول و قرار خویش را از یاد بردند و فردریش دوم، پادشاه پروس، پیش از همه وارد جنگ شد و سیلزی را گرفت. این عمل مقدمهٔ ایجاد اتحادیه ای شامل پروس، ساکس، باویر، فرانسه، اسپانیا و ساردنی بود و حال آنکه اتریش، جز انگلیس و هلند متحدی نداشت. [ ۱]
در ابتدای امر چنین به نظر می رسید که کار اتریش یکسره شده باشد چون پروسی ها که در مولویتز فاتح شده بودند سراسر خاک سیلزی را گرفتند و یک سپاه فرانسوی و باواریایی داخل بوهم شده، پراگ را به تصرف درآوردند. ماری ترزا با پشت کار و مهارت فوق العاده ای به فعالیت پرداخت و پس از آنکه مجارستانی ها را که بیطرف مانده بودند با خود همداستان کرد، با فردریش دوم جداگانه صلح کرد و سیلزی را در اختیار او گذاشت ولی پس از این مصالحه به باویر حمله برد و فرانسویان را واداشت تا در بحبوحهٔ سرمای زمستان، بوهم را تخلیه کنند ( عقب نشینی پراگ ) . در همین احوال منتخب بایرن، با عنوان کارل هفتم به امپراتوری اعلام و دست خاندان هابسبورگ از امپراتوری کوتاه شده بود، منتهی این پیشرفتهای سیاسی نمی توانست شکست نظامی را جبران نماید. فرانسویان ناچار از آلمان دست کشیده به کناره های رن عقب نشستند. اساس اتحادیه ای که در فوق به آن اشاره شد، نه تنها بر اثر کناره گیری پروس بلکه در نتیجهٔ پیمان شکنی ساکس و ساردنی که با اتریش همدست شده بودند، از هم پاشید. [ ۲]
فردریک دوم که از پیشرفت های اتریش ناراحت شده بود اقدام به جنگ کرد و پس از تصرف بوهم و ساکس، سه مرتبه دشمنان خود را شکست داد. فرانسوی ها، به فرماندهی موریس دوساکس به بلژیک حمله بردند و اتریشی ها و انگلیسی ها را در فونتنوا شکست داده سپس فلاندر را تصرف کردند. در ایتالیا، فرانسوی ها و اسپانیائی ها، پمون و میلانه را گرفته، ژن را به اتحاد با خود واداشتند ( ۱۷۴۵ ) . اتریش مجدداً به زحمت افتاد ولی بزودی دورهٔ تازه ای برای پیشرفت آغاز شد چون با مرگ کارل هفتم، فرانسوا دو لورن شوهر ماری ترزا به سلطنت رسید و زمام امپراتوری مجدداً به دست خاندان هابسبورگ افتاد. از طرف دیگر فردریک برای بار دوم با عقد صلح جداگانه ای، سیلزی را تصرف کرد؛ بنابراین اتریشی ها و سپاهیان ساردنی، قوای دشمن را از میلانه بیرون رانده، ژن را گرفتند و پرووانس را در خطر هجوم قرار دادند. این پیشرفت ها در بلژیک با شکست هائی جبران شد به این معنی که فرانسویان در جنگ های روکو و لافلد پیش بردند و سراسر بلژیک را به تصرف درآوردند. [ ۳]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفعلل جنگ میان انگلیس و اسپانیا، مسائل بازرگانی بود؛ انگلیسی ها به کار قاچاق با آمریکای جنوبی مشغول بودند و اسپانیائی ها برای جلوگیری از این عمل با آنها سختگیری می کردند. سرانجام دولت انگلیس در سال ۱۷۳۹ اعلان جنگ داد و فرانسه به عنوان متحد اسپانیا وارد جنگ شد. در این موقع امپراتور، کارل ششم که فقط یک دختر به نام ماری ترز داشت تمام هم خود را صرف این می کرد که او را وارث و جانشین خود در اتریش، بوهم و مجارستان نماید و این امر به وسیله فرمانی که به تصویب دیت آلمان و تأیید اغلب کشورهای اروپائی رسید، عملی شد. لیکن در سال ۱۷۴۰، یعنی هنگامی که کارل ششم درگذشت زمامداران اروپائی قول و قرار خویش را از یاد بردند و فردریش دوم، پادشاه پروس، پیش از همه وارد جنگ شد و سیلزی را گرفت. این عمل مقدمهٔ ایجاد اتحادیه ای شامل پروس، ساکس، باویر، فرانسه، اسپانیا و ساردنی بود و حال آنکه اتریش، جز انگلیس و هلند متحدی نداشت. [ ۱]
در ابتدای امر چنین به نظر می رسید که کار اتریش یکسره شده باشد چون پروسی ها که در مولویتز فاتح شده بودند سراسر خاک سیلزی را گرفتند و یک سپاه فرانسوی و باواریایی داخل بوهم شده، پراگ را به تصرف درآوردند. ماری ترزا با پشت کار و مهارت فوق العاده ای به فعالیت پرداخت و پس از آنکه مجارستانی ها را که بیطرف مانده بودند با خود همداستان کرد، با فردریش دوم جداگانه صلح کرد و سیلزی را در اختیار او گذاشت ولی پس از این مصالحه به باویر حمله برد و فرانسویان را واداشت تا در بحبوحهٔ سرمای زمستان، بوهم را تخلیه کنند ( عقب نشینی پراگ ) . در همین احوال منتخب بایرن، با عنوان کارل هفتم به امپراتوری اعلام و دست خاندان هابسبورگ از امپراتوری کوتاه شده بود، منتهی این پیشرفتهای سیاسی نمی توانست شکست نظامی را جبران نماید. فرانسویان ناچار از آلمان دست کشیده به کناره های رن عقب نشستند. اساس اتحادیه ای که در فوق به آن اشاره شد، نه تنها بر اثر کناره گیری پروس بلکه در نتیجهٔ پیمان شکنی ساکس و ساردنی که با اتریش همدست شده بودند، از هم پاشید. [ ۲]
فردریک دوم که از پیشرفت های اتریش ناراحت شده بود اقدام به جنگ کرد و پس از تصرف بوهم و ساکس، سه مرتبه دشمنان خود را شکست داد. فرانسوی ها، به فرماندهی موریس دوساکس به بلژیک حمله بردند و اتریشی ها و انگلیسی ها را در فونتنوا شکست داده سپس فلاندر را تصرف کردند. در ایتالیا، فرانسوی ها و اسپانیائی ها، پمون و میلانه را گرفته، ژن را به اتحاد با خود واداشتند ( ۱۷۴۵ ) . اتریش مجدداً به زحمت افتاد ولی بزودی دورهٔ تازه ای برای پیشرفت آغاز شد چون با مرگ کارل هفتم، فرانسوا دو لورن شوهر ماری ترزا به سلطنت رسید و زمام امپراتوری مجدداً به دست خاندان هابسبورگ افتاد. از طرف دیگر فردریک برای بار دوم با عقد صلح جداگانه ای، سیلزی را تصرف کرد؛ بنابراین اتریشی ها و سپاهیان ساردنی، قوای دشمن را از میلانه بیرون رانده، ژن را گرفتند و پرووانس را در خطر هجوم قرار دادند. این پیشرفت ها در بلژیک با شکست هائی جبران شد به این معنی که فرانسویان در جنگ های روکو و لافلد پیش بردند و سراسر بلژیک را به تصرف درآوردند. [ ۳]
wiki: پیمان اکس لا شاپل